مشکل بی پایان انتخابات در افغانستان
مشکل بی پایان انتخابات در افغانستان
- 5 ساعت پیش
پارسال در همین روز حدود هفت میلیون نفر خطر حمله طالبان را به جان خریدند و رفتند تا در تاریخی‌ترین رویداد کشور برای انتقال مسالمت‌آمیز قدرت از یک رئیس جمهوری منتخب به رئیس جمهوری منتخب دیگر، سهم بگیرند.
نتیجه آن شور و اشتیاق اما سرخوردگی و دلسردی بود؛ انتخابات دنباله‌دار شد، به دور دوم رفت و برآیند روشنی نداشت. سرانجام آمریکا پا پیش کرد و بر بنیاد یک توافق سیاسی بین اشرف غنی و عبدالله عبدالله به شکل‌گیری حکومت وحدت ملی کمک کرد.
من پارسال در همین روز سرگرم گزارش‌دهی از سطح شهر بودم؛ مردم خسته از حکومت دوامدار ۱۳ ساله حامد کرزی، خواهان تغییر بودند و از انتظارات شان می‌گفتند: تامین امنیت، مبارزه با فساد و اشتغال‌زایی همواره اول می‌آمد.
اکنون درست یک سال می‌گذرد. وضعیت عمومی بهتر نشده بلکه حکومت وحدت ملی افغانستان تاکنون نتوانسته کاملا شکل بگیرد. با وجود معرفی افراد به مجلس، دو سوم وزارتخانهها که بین دو شریک حکومت وحدت ملی تقسیم شده، همچنان خالی است. از میان ۳۴ ولایت افغانستان، تنها ۲ والی منصوب شده بقیه همه سرپرست اند. عزل و نصب‌ها متوقف است و چرخ حکومت به کندی می‌چرخد.
میزان نارضایتی عمومی همچنان بالا است.
عطاالله لودین، سرپرست ولایت ننگرهار، اخیرا به دلیل آنچه هرج و مرج اداری و بی‌صلاحیتی خود خواند، از مقامش کنار رفت و گفت:"تمام صلاحیت‌ها از من گرفته شده بود. مردم توقع کار و مبارزه با فساد از من داشتند و من کاری برای شان کرده نمی توانستم. مثلا در مورد استخدام، ۴۰۰ تا ۵۰۰ معلم اسناد خود را تکمیل کرده بودند، مکاتب هم با نبود معلم رو برو است، من چون سرپرست بودم، صلاحیت استخدام آنها را نداشتم. به این خاطر تصمیم گرفتم استعفا بدهم."
___________________________________
بسیاری در همان آغاز ایجاد حکومت وحدت ملی را به یک ازدواج اجباری تشبیه کردند که نسخه جایگزین برای تشکیل حکومت موازی از سوی هر دو نامزد به میان آمد. هرچند هر دو رهبر وحدت ملی از همکاری با یکدیگر سخن می‌گویند، عامل اصلی ناتوانی آنها در انجام سریع کارها در مشکلاتی است که انتخابات به بار آورد و خود انتخابات هم دشواری‌های داشت که ناشی از نظام انتخاباتی است.
___________________________________
از این رو، اصلاح قوانین و ساختارهای انتخاباتی از مواد اصلی و صریح موافقت‌نامه سیاسی تشکیل حکومت وحدت ملی است. در عین حال یکی از خواسته‌های اصلی متحدان بین‌المللی افغانستان نیز بود.
با آنهم، رئیس جمهوری اشرف غنی تنها یک شب پیش از سفر به آمریکا فرمان تشکیل کمیسیون ویژه اصلاحات انتخاباتی را صادر کرد – با هدف "اصلاحات بنیادی در نظام انتخاباتی، تقویت نظام مردمی، اعاده اعتماد مردم به نهادهای دولتی، حاکمیت قانون و جلوگیری از تخلفات انتخاباتی."
در لایحه کاری این کمیسیون آمده است که "پس از بررسی بی‌طرفانه، دقیق، حرفه‌ای و همه جانبه طرح‌ها و پیشنهادات خود را از طریق ریاست اجرایه حکومت وحدت ملی جهت تصمیم گیری نهایی به ریاست جمهوری ارائه نماید." نسخه‌ای از لایحه وظایف کمیسیون به بی‌بی‌سی رسیده که نشان می‌دهد:
- بررسی و مطالعه اسناد تقنینی مربوط به انتخابات قانون انتخابات، قانون تشکیل، وظایف و صلاحیت‌های کمیسیون مستقل انتخابات و کمیسیون مستقل شکایات انتخاباتی - بررسی ساختارها و ظرفیت‌های تشکیلاتی انتخاباتی و لایحه وظایف و صلاحیت های آنها - جست‌وجو راه حل‌ها به منظور ایجاد شفافیت و ثبات پایدار در سیستم انتخاباتی افغانستان
شکریه بارکزی، عضو مجلس نمایندگان، از سوی رئیس جمهور غنی به عنوان رئیس این کمیسیون برگزیده شد ولی عبدالله عبدالله ریاست خانم بارکزی را به عنوان رئیس این کمیسیون نپذیرفت.
صدیق‌الله توحیدی، معاون همین کمیسیون، می‌گوید که این فرمان رئیس جمهوری نشان می‌دهد که اراده قوی برای اصلاحات در نظام انتخاباتی وجود ندارد. او می‌گوید: "این کمیسیون نه هنوز دفتری دارد، نه جلسه رسمی داشته، نه هم مشخص است که ۱۵ عضوش راضی به عضویت در کمیسیون هستند یا نه. لایحه وظایفی که دارد، دست و پا گیر است. بر اساس لایحه، این کمیسیون مشورتی و بی صلاحیت خواهد بود. الزاما تصمیم نهایی از رئیس جمهوری است. فکر نمی کنم موفق به آوردن اصلاحات گسترده در نهادهای انتخاباتی و قوانین و طرزالعملهای انتخاباتی شود."
اما ارگ می‌گوید این نگرانی‌ها مورد ندارد. اجمل عابدی، سخنگوی رئیس جمهوری افغانستان: "بدون شک اراده سیاسی برای اصلاحات وجود دارد. ما به تعهداتی که انجام داده ایم، پایبند هستیم. در عین حال، نه تنها جامعه جهانی بلکه مردم افغانستان هم انتظار اصلاحات را دارند. بر این اساس، ما از تعهد خود بر نمی گردیم."
بحران انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۴ افغانستان دست کم ۵ میلیارد دالر به کشور صدمه رساند. افغانستان چشم در راه یک انتخابات پارلمانی دیگر است. این بیم به قوت وجود دارد که یک بحران انتخاباتی دیگر گریبانگیر مردم افغانستان نشود که کشور را در آستانه سقوط قرار دهد.
