وقتي غني كشوررا دو پارچه ساخت

وقتی غنی افغانستان را دو پارچه ساخت! /18.2.2018 نویسنده: میرویس قادری به دستور اشرف‌غنی رییس‌جمهوری افغانستان، پروسۀ توزیع شناسنامه‌های الترونیک رسماً آغاز شده است. طی دو روز گذشته چهره‌های جناح ارگ رسماً پروسۀ گرفتن شناسنامه‌های الکترونیک را آغاز کرده‌اند. توزیع شناسنامه‌ها جامعۀ افغانستان را دو پارچه ساخته است. پشتون‌ها از فرمان تقنینی رییس‌جمهوری دربارۀ توزیع شناسنامه‎های برقی حمایت می‎کنند. غنی در فرمان تقنینی‌اش بر درج واژۀ افغان و قومیت در شناسنامه‏های برقی تأکید کرده است. اما تاجیک‌ها، هزاره‎ها و بخشی از ازبیک‌ها، بر عملی‌شدن قانون نافذ ثبت احوال نفوس پافشاری می‌نمایند. قانون ثبت احوال نفوس از شورای ملی گذشت و به توشیح رییس‌جمهور رسید و در جریدۀ رسمی چاپ شد. اما در نتیجۀ مخالفت گروه‌های کوچک قومی، دوباره پروسه متوقف گردید و غنی تحت فشار حلقات قومی، قانون نافذ را برگرداند. اکثریت اعضای مجلس نماینده‌گان در برابر فرمان تقنینی غنی ایستادند و خواهان اجرای قانون توشیح شده شدند. اما غنی به خواست‌های نمایندگان پارلمان اعتنایی نکرد و دستور آغاز پروسۀ شناسنامه‌های برقی را صادر کرد. به دنبال صدور دستور غنی، موجی از اعتراضات آغاز شد. نخستین معترض عبدالله عبدالله رییس اجرایی بود. او در اعلامیه‌یی خواهان توقف توزیع شناسنامه‌های برقی شد و بر اجماع و توافق ملی تأکید کرد. رییس اجرایی امروز نیز در نشستی در ارگ تلویحاً به اشرف‌غنی هشدار داد که از تاریخ بیاموزد و دیکتاتوری و تک‌روی را کنار بگذارد و به خواست مردم تن در دهد. داکتر عبدالله گفت که یک حلقۀ کوچک «خواب‌های پریشان» خویش را برگردۀ مردم تحمیل می‌کنند؛ اما آنها موفق نخواهند شد. او گفت که این حلقه قصداً افغانستان را به بحران می‌برند، اما از این مسأله سودی به دست نخواهند آورد در برابر عبدالله گلبدین حکمتیار، رهبر تندرو جهادی و فضل‌هادی مسلمیار رییس مجلس سنا، خواهان توزیع تذکره شدند. اشرف‌غنی رییس جمهوری نیز بر تسریع پروسۀ توزیع تذکره و عدم توقف آن تأکید ورزیده است. برخی نمایندگان پارلمان در واکنش به تصامیم یکجانبۀ اشرف‌غی هشدار داده‌اند که اگر در تذکرۀ آنها واژۀ افغان درج شود، تفنگ برداشته و در برابر ارگ خواهند رزمید. امان‌الله پیمان نماینده مجلس گفت که تحمل حذف هویت‌های قومی و تحمیل یک هویت مشخص بر اقوام افغانستان را ندارند. اما تندترین موضع‌گیری را عطا محمد نور والی بلخ داشت. آقای نور در نشستی در بلخ گفت که حلقۀ فاشیست ارگ با تحمیل تذکرۀ قومی در پی تجزیه و فروپاشی افغانستان هستند. آقای نور خاطر نشان ساخت که توهین و تحمیل هویتی قابل قبول نیست و ما در برابر هر بی‌احترامی به هویت اقوام به سختی ایستادگی خواهیم کرد. والی بلخ با اشاره به مشکلات موجود در کشور، آقای غنی را مغرور، متعصب و فریبکار خوانده خطاب به وی گفت: رییس جمهور، غرور و فریبکاری را کنار بگذار و گرنه مردم از ارگ هم بیرونت خواهند کرد! آقای نور بار دیگر تاکید کرد که از خواست بر حق مردم افغانستان عقب‌نشینی نکرده و حق آنان را از رهبران حکومت خواهد گرفت. مخالفان توزیع تذکرۀ الکترونیک معتقد هستند که واژۀ افغان اشاره به قوم پشتون دارد و دیگر اقوام افغانستان در زیر این واژه نمی‌گنجند. اما موافقان واژۀ افغان معتقد هستند که بر بنیاد قانون اساسی، واژۀ افغان به همۀ شهروندان افغانستان اطلاق می‌شود. اقدامات محمد اشرف‌غنی، افغانستان را به مسیر خطرناکی پیش می‌برد. او بر موضع‌گیری‌های تندروانه و عمدتاً قومی، اجماع سیاسی داخلی را برهم زده است. به گونۀ نمونه در نشست امروز ارگ ریاست جمهوری، به جز شماری از مقامات دولتی، هیچ یک از رهبران کلیدی مجاهدین و گروه‌های تأثیرگذار دوران جهاد و مقاومت حضور نداشتند. در شانزده سال گذشته هیچ یک از رهبران سیاسی افغانستان از تجزیۀ جغرافیای واحد افغانستان سخن به میان نیاورده بودند؛ اما اقدامات اشرف‌غنی قشر سیاسی و جامعۀ افغانستان را تا پیمانه‎یی به ستوه آورده است که امروز بحث تجزیه را علم می‌کنند. نارضایتی از غنی مربوط به یک قشر سیاسی و قومی مشخص نمی‌شود. همۀ نیروهای تأثیرگذار از نحوۀ عملکرد اشرف‌غنی ناراض هستند. غنی نه تنها در مباحث هویتی، بل در تمام زمینه‌ها خواست‌های شخصی و گروهی خویش را بر مردم افغانستان تحمیل می‌کند.

فارسی.رو