احزاب به میدان آمد

احزاب به میدان آمد /30.8.2018 نویسنده: میرویس قادری احزاب سیاسی افغانستان روز چهارشنبه به دنبال ختم ضرب‌الاجل دوهفته‌یی‌شان در پیوند به تغییر سیستم انتخابات و همچنان الکترونیک‌سازی روند ثبت نام رأی دهندگان، اعتراض گستردۀ مدنی را در کابل راه‌اندازی کردند. هواداران احزاب با تجمع در دو منطقۀ استراتژیک پایتخت، باردیگر اعلام کردند که حکومت افغانستان یا به خواست مشروع و قانونی‌شان تن دهد و یا اعتراضات‌شان را گسترده‌تر و سراسری‌تر ادامه خواهند داد. احزاب سیاسی افغانستان معتقد هستند که در روند ثبت نام رأی‌دهندگان تقلب گسترده و میلیونی صورت گرفته است، بنابراین این روند غیرقابل قبول است و حکومت باید با گرفتن تدابیر خاص زمینۀ برگزاری یک انتخابات شفاف، عادلانه و عاری از تقلب را فراهم سازد. احزاب سیاسی افغانستان باردیگر خواهان گفت‌وگو و مذاکره با حکومت شده‌اند. پیش از این احزاب سیاسی و رهبران حکومت وحدت ملی به تکرار روی پیشنهادهای‌شان بحث و تبادل نظر کردند. اما پاسخ رهبران حکومت وحدت ملی این بوده است که زمان اندکی برای برگزاری انتخابات پارلمانی باقی است. در این مدت، امکان اجرایی‌سازی طرح احزاب سیاسی در روند انتخابات وجود ندارد. در آخرین مورد، احزاب سیاسی به منظور متقاعدسازی محمد اشرف غنی رییس‌جمهور افغانستان به ارگ رفتند. رییس‌‌جمهور پس از صحبت طولانی با نمایندگان احزاب هشدار داده است که اگر احزاب به خواست‌هایش پافشاری کند، منحل خواهند شد. حکومت به بهانۀ فرصت اندک حاضر به عملی‌سازی طرح احزاب سیاسی نیست. اما احزاب مدعی هستند که از یک و نیم سال بدین‌سو خواهان تغییر نظام انتخاباتی و الکترونیک‌سازی ثبت نام رأی دهندگان و رأی دهی بوده‌اند. فرارسیدن انتخابات پارلمانی و ریاست‌جمهوری، حکومت وحدت ملی را با سردرگمی و دشواری کم‌پیشینه روبرو ساخته است. هم اکنون کابل در میان دو سنگ آسیاب آرد می‌شود! از یک سو، کمک‌کننده‌گان خارجی پیوسته بر برگزاری انتخابات به موقع تأکید دارند و از سوی دیگر، احزاب پیش شرط‌هایی را طرح کرده‌اند که عملی‌سازی برای حکومت کار ساده‌یی نخواهد بود. جامعه جهانی کمک‌های شان را در نشست‌های بروکسل، لندن و کابل منوط به برگزاری انتخابات شفاف و دموکراتیک ساخته اند. نمایندگان سازمان‌های بین‌المللی در کابل هشدار داده‌اند که بدون برگزاری انتخابات مطابق زمان تعیین شده، احتمالاً کمک‌های کشورهای جهان به تعلیق در آورده شود. دولت افغانستان به‌گونۀ مطلق وابسته به کمک‌های خارجی می‌باشد. قطع کمک‌های خارجی کابوسی به رهبران این کشور خواهد بود. حکومت افغانستان یک روز هم بدون کمک خارجی دوام نخواهد آورد. دولت افغانستان نمی‌تواند مطالبات و پیش شرط‌های کشورهای کمک کننده را نادیده بگیرد. از جانب دیگر، حکومت وحدت ملی نمی‌تواند به احزاب سیاسی پشت کند احزاب پوتنسیل بالایی برای راه‌اندازی اعتراضات مدنی و سیاسی دارند. آ‌ن‌ها تجربۀ کشانیدن پای صدها هزار نفر را به جاده داشته‌اند. اعتراضات شماری از احزاب در ده سال پسین در تاریخ معاصر افغانستان بی‌نظیر بوده است. اعتراض تیم اصلاحات و همگرایی در انتخابات 2014 میلادی در کابل در سطح منطقه کم مانند خوانده شده است. احزاب می‌‌توانند پایتخت را روزها فلج سازند. چنانچه یکی از احزاب توانست به تنهایی 9 ولایت شمال را برای 20 روز فلج سازد. حکوت به‌خوبی از نفوذ و جایگاه احزاب واقف است. اما تن دادن به خواست احزاب نیز برای رهبری نظام هزینه‌بردار تمام خواهد شد. احزاب سیاسی خواستار شفافیت در انتخابات هستند. اما رهبری کنونی در نتیجۀ انتخابات شفاف، جایی برای خود در آینده نخواهد دید. احزاب سیاسی هشدار داده‌اند که اگر حکومت پیشنهادهای آنان را نپذیرد، انتخابات را تحریم خواهند کرد. تحریم انتخابات توسط احزاب نیرومند سیاسی، مشروعیت پروسه انتخابات را به طور مطلق زیر پرسش قرار می‌دهد. در واقع، بدون احزاب برگزاری انتخابات غیرممکن است. اگر تحت شرایط کنونی انتخابات برگزار شود، نتیجۀ انتخابات مطمیناً بی‌ثباتی و بحران کم‌سابقۀ سیاسی خواهد بود. زیرا، هیچ نامزد انتخابات پارلمانی و ریاست‌جمهوری باورمند به سلامت کمیسیون‌های انتخابات و در مجموع پروسه نیستند. بنابراین، برگزاری انتخابات با درگیری و کشمکش‌هایی به همراه خواهد بود. نزدیک به 9 هزار تن در انتخابات پارلمانی نامزد هستند. هرکدام از این جمع ادعای پیروزی خواهند کرد. مدیریت بحران ناشی از تقلب در انتخابات پارلمانی را نه کمیسیون‌های انتخاباتی و نه هم حکومت و نه جامعه جهانی حل می‌توانند. چنانچه حذف چند نامزد از فهرست انتخابات، منجر به فلج‌سازی دفاتر کمیسیون انتخابات در ولایات کابل، ننگرهار، خوست، بدخشان، بغلان و تخار شد. اعتراضات نمایندگان حذف شده از فهرست کمیسیون های انتخاباتی تا هنوز ادامه دارد. تحت شرایط کنونی، در هر دو صورتِ برگزاری انتخابات و عدم برگزاری انتخابات بحران سیاسی حتمی است. احزاب سیاسی معتقد هستند که اسناد و شواهد معتبر دارند که نشان‌دهندۀ دستکاری در فهرست رأی دهندگان و همچنان جعل و تزویر در تذکره‌های کاغذی است. به باور آنان، نتایج انتخابات پر از تقلب برای هیچ کسی پذیرفتی نخواهد بود. بحران سیاسی ناشی از عدم برگزاری انتخابات به مراتب سنگین تر از پس از لرزه های انتخابات است. انتخابات افغانستان سال هاست که با تأخیر مواجه شده است. احزاب سیاسی برای عبور از بن بست شکل گرفته، طرح حکومت موقت را ارایه کرده‌اند. اما حکومت وحدت ملی و کشورهای حامی آن، به شدت با این طرح مخالفت کرده‌اند. اگر بحران سیاسی کشاله‌دار شود، هیچ راه دیگری جز تن دادن به حکومت عبوری باقی نمی‌ماند. اما بحث مدیریت حکومت عبوری خود به بحران دیگری دامن خواهد زد.

فارسی.رو