مصاحبه اختصاصی رسانه های روسیه با رییس جمهور افغانستان (بخش دوم)
مصاحبه اختصاصی رسانه های روسیه با رییس جمهور افغانستان (بخش دوم)
حامد کرزی" رییس جمهور افغانستان در مصاحبه با خبرنگار اعزامی خبرگزاری «ریانووستی»
و شبکه های تلویزیونی "راشیا تودی" و "روسیه ـ 24" درباره ریشه های اوضاع دشوار
فعلی در افغانستان و دورنماهای حل و فصل آن پس از خروج مورد نظر نیروهای مسلح خارجی
از این کشور صحبت کرد.
خود رییس جمهور افغانستان این گفتگو را که در"ارگ"
اقامتگاه وی در کابل انجام شد، فوق العاده صمیمانه و صادقانه ارزیابی کرد.
بخش اول این مصاحبه به زبان فارسی به اطلاع شما
رسید و حالا بخش دوم این مصاحبه به زبان دری تقدیم می شود.
- شما در باره رویارویی بین اقوام در افغانستان و
همچنان راجع به خطر تجزیه کشور چه فکر میکنید؟
- افغانستان - کشور بسیار متحد است. ممکن، کشور بیشتر از
همه متحدتر در این بخش جهان باشد. خودتان قضاوت کنید: بعد از 30 سال جنگ، منازعه در
داخل کشور و مداخله فعال خارجی فکر همه افغانها مانند گذشته به کشور خود و پایتخت
ان کابل متوجه می باشد. هر افغان سعی می ورزد ثابت سازد، که او نسبت به دیگران،
بیشتر وطنپرست است. پس، به این ترتیب تهدید تجزیه کشور وجود ندارد. درست است که
جامعه ما کثیرالمله است. او همگون نیست - مانند بسیاری کشورهای دیگر. افغانستان از
همین نقطه نظر زیباست: ما کشور متنوع هستیم. در تنوع اقوام و ملیت های افغانستان
قوت ما نهفته است، نه ضعف ما. جهت قوی ما همین می باشد.
- ولی شما مشکل تضادها بین شمال و جنوب کشور
دارید...
- نه خیر، به هیچ وجه.
- تمام جهان طوری دیگر می اندیشد.
- منازعه بین گروه های مختلف - امر جداست. این عواقب
تائثیرات اتحاد شوروی بر زندگی در کشور ما، مداخلات دول همجوار و همچنان توانایی
های ضعیف سازمان های مجاهدین می باشند که به هیچ ترتیب نمی توانند کشور ما را به
صلح برسانند. ولی در داخل مردم افغانستان هیچگاهی منازعه وجود نداشت. شما ببینید،
همه این مردم که به این یا ان شکل در دوران منازعات مختلف - «خلق» و «پرچم» مربوط
به اتحاد شوروی؛ سازمان های مجاهدین که در عقب انها غرب، پاکستان و جهان عرب قرار
داشتند، گروپ های شوروی در افغانستان؛ روحانیون باهم مبارزه میکردند - همه انها
امروز باهم یکجا در پارلمان افغانستان کار میکنند. تقریباً پهلو به پهلو می نشینند.
به این ترتیب، این پرابلم نیست. افغانستان کشور واحد و بسیار متحد است.
- ولی واقعیت اینست که اردو و پولیس افغان بر
پایه ایتلاف شمال تشکیل شده است. من دقیقاً میدانم که در اردوی ملی فقط 10% پشتون
ها خدمت میکنند.
- نمی دانم ، شما این ارقام را از کجا گرفته اید. این
حقیقت ندارد. من پریروز با وزیر دفاع صحبت نمودم، راستی، او بعد از چند دقیقه می
اید، به خاطریکه بعداً ما با معاون صدراعظم و وزیر دفاع بلجیم ملاقات داریم. پس شما
میتوانید خود از او بپرسید.
در اردوی افغانستان به صورت مساویانه تمام گروپ های
اتنیکی نمایندگی دارند. نمی توانم بگویم که در اینجا توازن مطلق داریم. ولی اوضاع
به حدی کافی متوازن است و باید بهبود یابد. به این ترتیب، 10% پشتون ها - این
معلومات درست نیست، در واقعیت امر پشتون ها در اردوی ملی افغانستان، پولیس و
ساختارهای نظامی دیگر 42 - 43% را تشکیل میدهند. من نمی دانم که شما این معلومات را
از کجا گرفته اید، ولی این درست نیست.
شما همچنان گفتید که در صفوف مجاهدین بیشتر پشتون ها وجود
داشتند. این نیز چنین نیست. در بین مجاهدین مردم ملیت های مختلف، از ولایات مختلف،
از سراسر کشور وجود داشتند. پروفیسور ربانی (رئیس جمهور اسبق، رئیس شورای عالی صلح
که از طرف تروریستان کشته شد، به ملیت تاجیک بود) که رهبری «جمیعت اسلامی
افغانستان» بر دوش داشت، از باشندگان ولایت بدخشان بود. ولی در سازمان ان مردمان از
گوشه های مختلف کشور عضویت داشتند. ملا نقیب الله یکی از شخصیت های مشهور مجاهدین
در افغانستان باشنده قندهار بود، ولی او در سازمان پروفیسور ربانی عضویت داشت و با
او یکجا کار میکرد. اسمعیل خان در ولایت هرات تولد شده، او حالا در حکومت ما وزیر
انرژی و اب است. این فهرست را میتوان ادامه داد. از همینرو نه خیر، در صفوف مجاهدین
مردم از تمام کشور - شیعیان، سنیان، نمایندگان تمام گروپ های کثیری قومی ما وجود
داشتند.
- شما راجع به وحدت در کشور تان و راجع به
یکپارچیگی مردم تان صحبت میکنید. بگذار چنین باشد، من کارشناس عرصه مسایل سیاست
داخلی افغانستان نیستم، ولی من فکر میکنم که مردم شما که از گروه های زیاد قومی
تشکیل گردیده، باید بر اساس تنفر سراسری نسبت به اشغال امریکا که به قران توهین
میکنند، از قسمت های بدن کشته شدگان به مثابه غنیمت جنگی استفاده میکنند، در زمینه
اجساد انها عکس میگیرند و بعداً این تصاویر را در انتیرنیت نشر میکنند، متحد شده
میتوانست. ولی در حقیقت، همین امریکایان، متحدین نزدیک شما، این همه چیزهای وحشیانه
را انجام میدهند، بطور مثال، بر اجساد کشته شدگان شاشه میکنند. من خودم از امریکا
هستم و درک کرده نمی توانم که چرا چنین کارها صورت میگیرند، کلتور ما به هیچ وجه
چنین برخورد را توضیح کرده نمی تواند. با این سربازان چه رخ داده است؟
- من نمیدانم که به انها چه رخ داده است. ممکن، امریکایان
باید خود این سوال را از خود بپرسند.
- من امیدوارم که این چنین خواهد شد. این سوال را باید
پرسید.
- چنین برخورد اصلاً غیر مجاز است.
- ولی ما می بینیم که چگونه چنین برخورد در طول چندین سال
تکرار میشود. تقریباً هر ماه ما اطلاعات راجع به چنین حوادث دریافت میکنیم. یکبار
دیگر میخواهم خاطرنشان سازم: امریکا - مهمترین متحد افغانستان در جهان است.
- من ارزومندم در چهره امریکا چنین متحد را مشاهده کنم.
بین افغانستان و امریکا در باره این همه مسایل اصطحکاک های زیادی وجود داشتند.
مناسبات ما نسبت چند وضع پیچیده - تلفات زیاد در بین مردم ملکی، حمایت از موسسات
محافظ خصوصی، موارد تخلفات که شما یاداوری نمودید و اعمال دیگر امریکایان که
افغانان اهانت امیز خواندند، بسیار تشدید شدند. این همه نقاط در مناسبات ما تشنج
فوق العاده بوجود اورد. ولی ما این مسایل را مورد بحث قرار میدهیم، من به بهبود
مناسبات اتحادی ما امیدوارم - ما تازه موافقت نامه راجع به مشارکت ستراتیژیک امضا
نمودیم. این بدان معنی نیست که تخلفات از جانب امریکایان میتوانند ادامه یابند. و
ما نباید کمک انها را حتمی تلقی نمائیم. ما مانند گذشته انها را به خاطر اعمال
نادرست انتقاد خواهیم کرد، ولی نیکی که انها کرده نیز فرموش نخواهیم کرد و به خاطر
ان سپاسگذاری میکنیم.
- درست است، ولی بین اردوی امریکا، سربازان در
یونیفورم و موسسات محافظ خصوصی تفاوت وجود دارد. اجیران که از شما و حکومت شما و
انهایی دفاع میکنند که در 10 - 12 سال بعد می ایند، چه نقش را بازی خواهند
کرد؟
- هیچ نقش.
- یعنی شما میگوئید که اجیران، نوع کمپنی خصوصی
محافظ Blackwater نقش نهم را در تامین امنیت در کشور شما بازی
نخواهند کرد؟
- مطلقاً هیچ نقش. فقط در باره همین مساله بین ما اختلاف
نظر جدی بروز نمود.
- ولی انها در اینجا باقی می مانند.
- حکومت افغانستان به این عقیده نیست.
- یعنی اجیران بکلی وجود نخواهند
داشت؟
- در هیچ صورت. به هییچ خاطر! هیچگونه کمپنی های محافظ
خصوصی وجود نخواهند داشت. ما در این مورد با امریکا موافقت نامه داریم. ما با
پافشاری تمام جهت دستیابی بر این کار در اوضاع بسیار متشنج تلاش می ورزیدیم، وسایل
ارتباط جمعی امریکا طی سال های زیادی علیه من به ارتباط همین مساله تبلیغات کثیف
میکردند. ما توانستیم از این وضعیت رهایی یابیم و ما این فیصله را در عمل تحقق
خواهیم بخشید.
- به ارتباط طیارات بی پیلوت - حالا و یا در طول
12 سال اینده چه فکر میکنید؟
- طیارات بی پیلوت در حیطه صلاحیت ما قرار ندارند.
- ایا این در حیطه صلاحیت شما قرار نمی گیرد،
وقتیکه مردم در مناطق سرحدی کشته میشوند؟
- این پرابلم امریکایان است، و طیارات بی پیلوت در
پاکستان استفاده میشود. من صلحدوست هستم و خودم شخصاً به هیچ وجه استفاده از تخنیک
جنگی را تائید نمی کنم. مطابق موافقت نامه ما، از خاک افغانستان برای این کار
استفاده نخواهد شد. در طول بسیاری سالها طیارات بی پیلوت از خاک پاکستان پرتاب
میشدند. اینکه حالا این کار چگونه تحقق می یاب - نمی دانم. به این ترتیب، طیارات بی
پیلوت - این مشکل افغانستان نیست. و نه پرابلم مناسبات امریکا و افغانستان است. این
پرابلم پاکستان و امریکا و کشورهای دیگر است که به این مساله ارتباط دارند، اگر
چنین کشورها وجود داشته باشند. تا جای که ما میدانیم، ما را هیچگاهی در روشنی این
مسایل قرار نمی دادند. به ما هیچگاهی در باره حملات اینده خبر نمی دادند. هیچگاهی
از افغانستان در مورد چنین حملات اجازه نخواسته اند.
- ابتکار شما - قطع فعالیت تمامی موسسات محافظ
خصوصی می باشد. ولی ما همه میدانیم که سطح فساد در پولیس افغان بسیار بلند است و
بردوش همین پولیس وظایف حفاظت خارجیان ساکن در افغانستان، موسسات دولتی و تاسیسات
ستراتیژیک گذاشته خواهد شد. با توجه به فاسدبودن پولیس، شما چگونه میتوانید از عهده
چنین وضع برائید؟
- پولیس افغانستان تازه تشکیل شده است. سال های زیادی این
انستیتوت اصلاً وجود نداشت. با درنظرداشت این واقعیت، میتوان گفت که در مرحله کنونی
کارها به بسیار خوبی پیش میروند. شما ببینید، این مردم چگونه هر روز خود را قربانی
میکنند. هر روز پولیس افغان، هنگام دفاع از سفارت، خانه، کوچه و سرحد، کشته میشوند.
چند روز قبل پولیس که سفارت روسیه را حفظت میکرد، به قتل رسید. این کدام موسسه
محافظ خصوصی نبود، این پولیس بود. به این ترتتیب، پولیس افغان هنگام حفاظت
افغانستان و نمایندگی های دیپلوماتیک در افغانستان خود را فدا میکنند. موسسات محافظ
خصوصی نمی توانند کار امنیت دولت را پیش برند. از همینرو هیچگاهی با حضور موسسات
محافظ خصوصی موافقه نخواهیم کرد. ما در چوکات وزارت داخله قطعات امنیت اجتماعی
تاسیس کردیم که کار حفاظت نمایندگی های دیپلوماتیک را پیش خواهند برد و به اتباع
خارجی در فعالیت انها - دیپلوماتیک، تجارتی و هر فعالیت دیگر، کمک خواهند کرد. این
همه توسط قوای پولیس افغان انجام خواهند شد.
- ولی مردم که فعلاً در موسسات محافظ خصوصی کار
میکنند، فقط فیرکردن یاد دارند. وضع انها، زمانیکه کمپنی های انها فعالیت شان را
قطع کنند، چه خواهد شد؟
- انها باید کنار روند. این فصل تاریخ ما خاتمه یافته
است.
- یعنی شما میگوئید که در لحظه کنونی در کشور شما
موسسات محافظ خصوصی وجود ندارند؟
- فعلاً در کشور ما موسسات محافظ خصوصی وجود دارند.
- و انها چه وظایف را انجام میدهند؟
- انها نمایندگی های دیپلوماتیک، موسسات امنیتی و کاروان
های ترانسپورتی ناتو را حفاظت میکنند. ولی ما رسماً فعالیت این موسسات را ممنوع
ساختیم و انها حالا امور شان را به پولیس افغانستان تسلیم میکنند. برای اجرای این
وظایق قطعه خاص ایجاد شده است.
- کارمندان کمپنی های محافظ خصوصی در کجا - در
پولیس، در اردو، کار خواهند کرد؟
- کسی را برای کار در پولیس میگیرند، اگر خواسته باشند،
دیگران برای خود کدام مصروفیت دیگر پیدا خواهند کرد. ما در مورد این مساله با
امریکا مئوافقت نامه عقد نموده ایم. و تقریباً در هر جلسه شورای امنیت انکشاف این
وضع مورد بحث قرار میگیرد. این برای ما مساله بسیار مهم و حاد روز است.
- اقای کرزی، من در افغانستان مدت زمان زیادی -
تقریباً 14 سال، از همان ابتدای «انقلاب ثور» سپری نموده ام. من دقیقاً میدانم که
مردم فقیر روسان را دوست دارند و امریکایان را دوست ندارند. اگر حضور 10 ساله شوروی
را در افغانستان با حضور 10 ساله ایالات متحده امریکا و ناتو در اینجا مقایسه کنیم
- کدام یکی از این دوره ها برای افغانستان مثمر بود و کدام یکی بدتر، و
چرا؟
- ده سال حضور شوروی و 10 سال هنگام امریکایان را باهم
مقایسه کرد؟ خوب، من نظر شخصی خود را اظهار میکنم. قبل از مداخله در افغانستان
اتحاد شوروی یکی از بهترین همکاران بود. شوروی به افغانستان بهترین پروژه های
انکشافی می ساخت، تعداد عظیم مردم تحصیل کرده را تامین میکرد و کمک وسیع مینمود.
زمانکیه شوروی در افغانستان مداخله کرد، تمام مردم ما علیه مداخله قیام نمود. از
همینرو 8 میلیون مهاجر به ایران و پاکستان پناهنده شدند. در انظار مردم افغانستان
مقاومت علیه شوروی قانونی بود، از همینرو هر افغان علیه ان مبارزه میکرد. با امدن
امریکایان به افغانستان میلیون ها مهاجر، تمام رهبران «جهاد»، تمام جوامع افغان از
تمام جهان برگشتند. طی این دوران انکشاف اقتصادی کشور ما بصورت قوی پیشرفت نمود.
حضور امریکا و ناتو قانونی بود و از طرف جامعه جهانی تصویب شده بود. حتی روسیه در
تصویب فیصله ورود نیروها به افغانستان در شورای امنیت سازمان ملل متحد شرکت داشت.
به این ترتیب، این کار کاملاً جدا است. ولی اگر در باره افزایش پوتنسیال صحبت نمود،
پس حضور امریکا به ما افزایس پوتنسیال اقتصادی، تعلیمی و اجتماعی به بار اورده است.
حضور شوروی، به نوبه خود، توسط تحکیم پوتنسیال نظامی ما مشخص میشد. انها در این
عرصه به ما کمک بزرگ مینمودند. تا لحظه خروج اتحاد شوروی از افغانستان ما بیش از
450 فروند دستگاه های پروازی و همچنان هزاران زنجیر تانک و زرهپوش داشتیم. از این
نقطه نظر اتحاد شوروی متحد بسیار قوی بود. برعلاوه، شوروی برای تعداد عظیم افغانان
در عرصه های مختلف زمینه تحصیل فراهم می ساخت. امریکایان از نطقه نظر ارسال تخنیک
لازم جنگی برای ما به این اندازه موثر ثابت نشدند. امیدوارم که انها اصلاح خواهند
شد.
- شما مناسبات خود را با پاکستان چگونه می
بینید؟
- من میخواهم بر بهترین مناسبات با این کشور دست یابم.
این مساله اصولاً مهم است. افغانستان بعد از خروج نیروهای ناتو و امریکایی سالیان
دراز با همسایگان خود پهلو به پهلو زندگی خواهد کرد. ما این را به بسیار خوبی درک
میکنیم. فقط از همینرو ما سعی میکنیم مناسبات با همسایگان را عیار سازیم. مناسبات
ما را با ایران یاداوری میکنیم:باوجود تمام اختلاف نظرات، ما بهای سنگین به این
خاطر پرداخته ایم، تا مناسبات خوبی با این کشور حفظ نمائیم. و با پاکستان هم،
باوجود تمام مشکلات، باوجود انکه پاکستان بر افغانستان حملات انجام میداد، باوجود
پرابلم های در این کشور وجود داشت، باوجود انکه از این کشور از طریق سرحد به کشور
ما تروریستان نفوذ میکردند، ما توانستیم دیالوگ فعال با این کشور را حفظ کنیم. ما
مساعی زیادی برای حفظ مناسبات مستحکم با پاکستان به خرج دادیم. من تا اکنون نسبت به
هر رهبر دیگر افغان در طول 60 سال گذشته بیشترین بازدیدها از پاکستان بعمل اورده
ام. به این ترتیب ما مسوولیت خود را در این مورد کاملاً درک میکنیم و پیوسته جهت
حفظ مناسبات خوب با پاکستان و همسایگان دیگر تلاش می ورزیم.
- در عین حال پرابلم های معین در مناسبات بین
ایالات متحده امریکا و پاکستان وجود دارند، به خاطر یکه شما طالبان خود و انها از
خود طالبان دارند. نظامیان در این کشور اهداف سیاسی خودی و رهبری ملکی کشور اهداف
خود دارد. و کشور شما بصورت ناگهانی در مرکز این گره قرار گرفته است.
- این پرابلم های بر اوضاع در افغانستان هم از نقطه نظر
موضع پاکستان و هم از موضع امریکا تائثیر میکند. ولی ما خود سوالات داریم. ما
مناسبات با پاکستان و ایران را از نظر امریکا مشاهده نمی کنیم. ما به مناسبات ما با
روسیه یا چین از دیدگاه امریکا نمی بینیم. کسور ما، باوجود وابستگی ان به امریکا و
ناتو، توانسته سیاست مستقل خارجی و مناسبات مستقلانه با دول همجوار تشکیل دهد. باید
در اینده نیز به همین روحیه ادامه داد. باوجود این همه، بر سیاست خارجی ما نمی
تواند موضع پاکستان نسبت به امریکا یا موضع امریکا نسبت به پاکستان تائثیر نکند.
عین موضوع به ایران و روسیه مربوط میگردد. ولی ما سعی میکنیم مناسبات را به بهترین
شکل حفظ کنیم.
- اوضاع مالی در افغانستان چنین است که فعلاً در
کشور فقط سرمایه خارجی وجود دارد. شما در مورد این مساله چگونه برخورد خواهید کرد؟
زیرا مردم از فقر رنج می برند و دورنما را در اینده نمی بینند.
- در سال 2002 عاید سرانه را در افغانستان مبلغ ناچیز
180 دالر تشکیل میداد. در حال حاضر این رقم، هم از برکت کمک های خارجی و هم به حساب
رشد اقتصاد افغانستان، به 700 دالر رسیده است. خروج نیروهای بین المللی در سال
2014، بدون شک، بر وضع اقتصادی کشور ئاثیر خواهد کرد. ولی بصورت کل، خروج این
نیروها بر مردم و اقتصاد افغانستان تائثیر مثبت بجا خواهد گذاشت. ما باید مطابق
عواید خود زندگی نمائیم. ما نمی توانیم در تمام عمر بر کمک از خارج متکی باشیم. از
همینرو، بدون در نظرداشت اینکه، این حوادث بر ما چگونه اثر خواهند کرد، ما باید به
پیش گام برداریم. کنفرانس بن به ارتباط این کاهش بودجه وعده حمایت از افغانستان و
مساعدت به بازسازی کشور ما داده است. برعلاوه، به زودی گردهمایی ناتو در شیکاگو
برگزار میگردد، جای اعضای پیمان تخصیص کمک مالی به نیروهای امنیتی افغانستان به
اندازه 4.1 میلیارد دالر برای یک دهه اینده، سر از سال 2014، تصویب خواهد کرد. سوم
اینکه، ما بر بازسازی اینده اقتصاد افغانستان حساب میکنیم که نظر به خرج نیروهای
بین المللی و نظر به اینکه، حوادث بعد از سال 2014 چگونه انکشاف خواهند کرد، توسعه
خواهد یافت. باید گفت که در سال روان عواید دولتی ما به بیش از 2 میلیارد دالر
رسیده اند. عواید حاصل از استخراج معادن نیز افزایش می یابد. تا سال 2024 عواید
افغانستان را باید مبلغ تقریباً 5 میلیارد دالر تشکیل دهد. به این ترتیب زندگی در
کشور ما رونق حاصل میکند و زمانیکه صلح فرا رسد، و من امیدوارم که فرا میرسد، و بین
همه کشورهای ما - بین روسیه، پاکستان، افغانستان، ایران، هند - مناسبات نزدیک وجود
خواهند داشت، افغانستان مرکز تقاطع منافع مشترک ما خواهد بود.
خبرگزاری «ریانووستی»، 25 اردیبهشت
