نارویجی‌ها حامد کرزی را چه‌گونه می‌بینند؟
نارویجی‌ها حامد کرزی را چه‌گونه می‌بینند؟
حامد کرزی رییس جمهوری افغانستان در بیست‌وهشتم جنوری پس از سفر به لندن برای مذاکرات سه‌جانبه با پاکستان و بریتانیا، سفری هم به ناروی داشت. او در مدت اقامتش در ناروی، با مقام‌های آن کشور، از جمله پادشاه، نخست‌وزیر و وزیر خارجه ملاقات کرد و مهمان پارلمان ناروی نیز شد.سفر رییس جمهور کرزی به ناروی هر چند در مجموع بازتاب رسانه‌ییِ بسیار گسترده‌یی نداشت، اما به دلیل اهمیت موضوع آن، یعنی انعقاد قرارداد چهارساله بین دو کشور، برخی احزاب، سیاستمداران، نهادها‌ی مدنی و تحلیلگران سیاست خارجی، نسبت به این سفر حساسیت بالایی نشان دادند.
تعهدنامه‌یی که در این سفر بین دو کشور امضا شد، ناروی را ملزم می‌کند که در چهار سال آینده سالیانه مبلغی حدود ۷۵۰ میلیون کرون (معادل بیش از ۱۳۵ میلیون دالر) به افغانستان کمک کند.
هم به دلیل التزام کشور ناروی به پرداخت این کمک هنگفت و هم به دلیل این‌که نظر به اصطلاح مروج در ناروی، این کمک‌ها از محل مالیات و دست‌رنج مردم تأمین می‌شود، سیاستمداران و تحلیل‌گرانی از طیف‍‌ها و جناح‌های مختلف نسبت به سفر رییس جمهور کرزی و امضای قرارداد واکنش نشان دادند.
بدبینی نسبت به سیستم تحت ادارۀ آقای کرزی
جناحی از آگاهان و تحلیلگران با ابراز بدبینی نسبت به دستاوردهای حکومت آقای کرزی در بیش از ۱۲ سال گذشته، به شدت در قبال بهتر شدن امنیت، مردم‌سالاری، حقوق زنان و سیستم آموزشی ابراز تردید کردند.
از نظر این عده، ادارۀ آقای کرزی در تأمین امنیت ناکارآمد، در تحقق مردم‌سالاری بی‌تاثیر، و در مهار فساد اداری بسیار ضعیف بوده است.
برخی از این تحلیلگران و روزنامه‌نگاران، با یادآوری جنجال‌های انتخاباتی دور دوم انتخابات ریاست جمهوری در سال ۲۰۰۹ و هم‌چنین اتهام مطرح در مورد بعضی از اطرافیان و بسته‌گان کرزی در فساد اداری، اختلاس‌ها و قاچاق مواد مخدر، او را در هنگام ورودش به ناروی «رییس جمهور مورد مناقشه/جنجالی» خواندند.
برجسته‌ترین چهرۀ منتقد رییس جمهور کرزی در محافل آکادمیک و سیاسی، «دکتر کریستیان برگ هارپ ویک»، افغانستان‌شناس معروف نارویی است.
او قبل از ورود رییس جمهور افغانستان به ناروی گفته بود که کرزی فقط یک «رهبر قومی» است که در هر شرایطی از برادران و بسته‌گانش که در قضایای مهم مثل اختلاس کابل‌بانک متهم بوده‌اند، حمایت کرده و مانع از محاکمۀ آن‌ها شده است.
برخی از روزنامه‌نگاران از اظهارات و انتقادات تند آقای «کای آیده» دیپلمات کارکشتۀ نارویی و فرستادۀ سابق سازمان ملل در افغانستان، در مورد رییس جمهور کرزی نیز به عنوان پشتوانۀ نظر انتقادیِ خود استفاده کردند. آقای ایده در کتابش که پس از پایان ماموریتش در افغانستان نوشته بود، حکومت آقای کرزی را فاسد، ناکارآمد و مافیای خانواده‌گی خوانده است.
بنابرین، منتقدان رییس جمهور کرزی نسبت به مصرف درست کمک‌های جامعۀ جهانی و به ویژه ناروی، به صورت جدی ابراز تردید کرده‌اند.
اعطای کمک در مقابل تعهدات جدی
اما گروه دیگر دیدگاه‌های ملایم‌تری داشتند. این گروه از جمله نخست وزیر، وزیر خارجه و نماینده‌های احزاب میانه‌رو در پارلمان ناروی، ضمن وارد دانستن قسمتی از انتقادات و نگرانی‌های منتقدان به آقای کرزی، بر این نکته تأکید داشتند که تعهد جدی جانب افغانستان در برطرف ساختن نگرانی‌های دولت و مردم ناروی و هم‌چنین جامعۀ جهانی، می‌تواند ضامن عملی برای اجرای مفاد قرارداد بین دو کشور باشد.
دولت ناروی در قبال اعطای این کمک‌ها، در زمینه‌های مشخصی از آقای کرزی تعهد گرفته است. تامین و ضمانت حقوق زنان در ابعاد مختلف، بهبودی سیستم آموزشی، تقویت مردم‌سالاری، تحکیم زیرساخت‌‌های نظام اداری ـ سیاسی و مبارزۀ جدی با فساد اداری از مواردی است که به عنوان شروط اعطا و ادامۀ کمک‌ها در قرارداد مطرح شده است.
طرف ناروی به صراحت اعلام کرده که تخطی از تعهدات را در هیچ سطح و زمینه‌یی نمی‌پذیرد و چنان‌چه در اجرای پروژه‌یی سوءاستفاده از این کمک‌ها را مشاهده نمایند، فوراً اعطای کمک برای آن پروژه را متوقف خواهند کرد.
به گفتۀ خانم «لیلا گُستاوسن، نمایندۀ حزب کارگر و عضو کمیسیون سیاست خارجی در پارلمان، آقای کرزی برای شنیدن شروط دولت ناروی آماده‌گی کامل داشته و قول داده است که تمام نگرانی‌های دولت و مردم ناروی را رفع کند.
خانم گُستاوسن معتقد است که جانب ناروی از این‌که آقای کرزی با رعایت قانون اساسی، در انتخابات ریاست جمهوری در سال ۲۰۱۴ نامزد نمی‌شود، اطمینان حاصل کرده است.
اما گروه دیگر دیدگاه‌های ملایم‌تری داشتند. این گروه از جمله نخست وزیر، وزیر خارجه و نماینده‌های احزاب میانه‌رو در پارلمان ناروی، ضمن وارد دانستن قسمتی از انتقادات و نگرانی‌های منتقدان به آقای کرزی، بر این نکته تأکید داشتند که تعهد جدی جانب افغانستان در برطرف ساختن نگرانی‌های دولت و مردم ناروی و هم‌چنین جامعۀ جهانی، می‌تواند ضامن عملی برای اجرای مفاد قرارداد بین دو کشور باشد.
دولت ناروی در قبال اعطای این کمک‌ها، در زمینه‌های مشخصی از آقای کرزی تعهد گرفته است. تامین و ضمانت حقوق زنان در ابعاد مختلف، بهبودی سیستم آموزشی، تقویت مردم‌سالاری، تحکیم زیرساخت‌‌های نظام اداری ـ سیاسی و مبارزۀ جدی با فساد اداری از مواردی است که به عنوان شروط اعطا و ادامۀ کمک‌ها در قرارداد مطرح شده است.
طرف ناروی به صراحت اعلام کرده که تخطی از تعهدات را در هیچ سطح و زمینه‌یی نمی‌پذیرد و چنان‌چه در اجرای پروژه‌یی سوءاستفاده از این کمک‌ها را مشاهده نمایند، فوراً اعطای کمک برای آن پروژه را متوقف خواهند کرد.
به گفتۀ خانم «لیلا گُستاوسن، نمایندۀ حزب کارگر و عضو کمیسیون سیاست خارجی در پارلمان، آقای کرزی برای شنیدن شروط دولت ناروی آماده‌گی کامل داشته و قول داده است که تمام نگرانی‌های دولت و مردم ناروی را رفع کند.
خانم گُستاوسن معتقد است که جانب ناروی از این‌که آقای کرزی با رعایت قانون اساسی، در انتخابات ریاست جمهوری در سال ۲۰۱۴ نامزد نمی‌شود، اطمینان حاصل کرده است.
کرزی نگران نتیجۀ انتخابات ۲۰۱۴
خانم «گرو هُلم، یکی از خبرنگاران و تحلیلگران برجستۀ نارویی که هر از گاهی برای تهیۀ خبر و گزارش به افغانستان سفر می‌کند، یکی از کسانی است که دید نسبتاً خوش‌بینانه‌یی نسبت به آیندۀ افغانستان دارد.
دید او نسبت به شخص کرزی هم بسیار مثبت است. از نظر هُلم، رییس جمهور افغانستان مرد زیرک و هوشیاری است که زبان سیاسی رهبران و سیاستمداران اروپایی را خیلی خوب می‌فهمد.
از دید این خبرنگار، حامد کرزی را می‌توان یک ضامن قابل اعتماد در قبال حرف‌هایی که اداره‌اش در مورد مبارزه با فساد اداری و تأمین حقوق بشر و حقوق زنان می‌زنند، به حساب آورد. این تحلیل‌گر مسایل افغانستان، ضمن این‌که تصمیم آقای کرزی در مورد کنار رفتن آرام از قدرت بعد از انتخابات را می‌ستاید، در عین حال نگران است که بعد از او چه خواهد شد.
دلیل نگرانی کرزی از نظر هلم این است که چون خیلی از مناطق پشتون‌نشین ناامن است، پشتون‌ها نمی‌توانند آن‌گونه که لازم است در انتخابات شرکت کنند. به همین دلیل رییس جمهور کرزی سخت در تلاش است تا قبل از انتخابات با طالبان صلح کند.
خانم «گرو هُلم، یکی از خبرنگاران و تحلیلگران برجستۀ نارویی که هر از گاهی برای تهیۀ خبر و گزارش به افغانستان سفر می‌کند، یکی از کسانی است که دید نسبتاً خوش‌بینانه‌یی نسبت به آیندۀ افغانستان دارد.
دید او نسبت به شخص کرزی هم بسیار مثبت است. از نظر هُلم، رییس جمهور افغانستان مرد زیرک و هوشیاری است که زبان سیاسی رهبران و سیاستمداران اروپایی را خیلی خوب می‌فهمد.
از دید این خبرنگار، حامد کرزی را می‌توان یک ضامن قابل اعتماد در قبال حرف‌هایی که اداره‌اش در مورد مبارزه با فساد اداری و تأمین حقوق بشر و حقوق زنان می‌زنند، به حساب آورد. این تحلیل‌گر مسایل افغانستان، ضمن این‌که تصمیم آقای کرزی در مورد کنار رفتن آرام از قدرت بعد از انتخابات را می‌ستاید، در عین حال نگران است که بعد از او چه خواهد شد.
دلیل نگرانی کرزی از نظر هلم این است که چون خیلی از مناطق پشتون‌نشین ناامن است، پشتون‌ها نمی‌توانند آن‌گونه که لازم است در انتخابات شرکت کنند. به همین دلیل رییس جمهور کرزی سخت در تلاش است تا قبل از انتخابات با طالبان صلح کند.
