آمریکا عضو نافرمان گروه 20

 يکشنبه 18 سرطان تير 1396 - 16:56 

اجلاس دو روزه «گروه 20» (جی-20) در حالی پایان یافت که اعضای حاضر در نشست درباره مسائلی چون تجارت و تغییرات آب و ه٣وایی به دلیل ساز مخالف آمریکا به نتیجه نرسیدند؛ موضوعی که به تنزل جایگاه ایالات متحده در این گروه و دیگر ائتلاف های جهانی منجر خواهد شد.

به گزارش پایگاه خبری شبکه العالم، نشست سران گروه 20 روزهای 16 و 17 تیرماه در هامبورگ آلمان برگزار شد تا رهبران حاضر درباره پاره ای مسائل از قبیل حل اختلافات بر سر مسائل اقتصادی، همکاری های تجاری، بحران مهاجرت و تغییرات آب و هوا و همچنین مسائل سیاسی و امنیتی جهان با یکدیگر دیدار و گفت وگو کنند.

با وجود شکل گیری این اجلاس از سال 2008 تاکنون اما نشست دو روزه اخیر در فضایی متفاوت از سال های گذشته برگزار شد و مهمترین دلیل آن نیز حضور «دونالد ترامپ» رییس جمهوری آمریکا و رویکرد ناهمسوی وی با دیگر سران گروه بود.

گروه 20 در شرایطی متفاوت تر از قبل

با توجه به اینکه گروه 20 به عنوان یک نهاد غیر رسمی از 19 کشور به همراه اتحادیه اروپا تشکیل یافته، همواره در صدد دستیابی به رویه ای مشترک در زمینه های گوناگون است. اجلاس سالانه این گروه فرصتی را برای دیدار اعضا فراهم می سازد تا نظرات خود را در نشست های جمعی و دوجانبه مطرح و بستر را برای همکاری و توافق های منطقه ای و جهانی هموار سازند.

قبل از آغاز نشست اخیر اعضا بر این امر واقف بودند که حضور ترامپ رسیدن به اجماع را در پاره ای مسائل با دشواری مواجه می کند و چه بسا که برخی موضوع ها نیز بدون راه حل به حال خود رها شود. تماس های تلفنی ترامپ و مقامات اروپایی پیش از نشست احتمالا به دلیل آگاهی از مواضع یکدیگر و دستیابی به رویکردی مشترک انجام گرفت که نتیجه بخش نبود.

ایالات متحده با برخورداری از توان نظامی و اقتصادی بالا که به رییس جمهوری جدید ارث رسیده در صدد ایفای نقش رهبری در میان اعضای گروه 20 است اما غافل از اینکه اقدام های اشتباه ترامپ به همین میزان برای آینده آمریکا زیانبار است. انزواگرایی و مسوولیت گریزی از ائتلاف های جهانی و به عبارتی حرکت بر خلاف جریان آب، باعث می شود که این نقش مهم به دیگران واگذار شود.

در بین اعضای این گروه تاثیرگذار، بازیگران زیادی از پتانسیل جایگزینی برای ایالات متحده برخوردارند که چین یکی از این اعضا است. پکن در سال های گذشته تلاش های قابل ملاحظه ای را برای گسترش نفوذ سیاسی و اقتصادی خود در جهان انجام داده که از ایفای نقش فعال در سازمان های بین المللی گرفته تا پویایی در بازارهای مالی و اقتصادی را شامل می شد. بی تردید کمرنگ شدن نقش آمریکا پیوند مستقیمی با پررنگ شدن نقش چین دارد.

آلمان نیز به عنوان بزرگترین قدرت اقتصادی و سیاسی در اتحادیه اروپا و حتی یکی از تاثیرگذارترین بازیگران عرصه بین المللی است که «آنگلا مرکل» صدراعظم آن به سیاست های اتحادیه سمت وسو می دهد و بزرگترین رقیب ایالات متحده به شمار می رود.

در این میان نباید نقش مسکو را نیز در معادلات بین المللی نادیده گرفت. دست برتر روسیه در تحولات منطقه ای و توان نظامی و قدرت چانه زنی بالای این کشور باعث شده که به رغم محدودیت ها و تحریم های غرب به دلیل بحران اوکراین، مسکو همچنان از پتانسیل رهبری گروه 20 برخوردار باشد.

حال باید منتظر ماند و دید که با ادامه سیاست های ترامپ در نقش رهبری گروه 20 چه تغییراتی حاصل خواهد شد. شاید بخشی از این تغییرات در اجلاس 2018 این گروه که در آرژانتین برگزار می شود، نمود یابد.

نارضایتی جهانی از «نه» ترامپ به پیمان اقلیمی

یکی از مهمترین محورهای گفت وگو در نشست اخیر سران گروه 20 به مسائل اقتصادی و همکاری های تجاری اختصاص یافت. در این ارتباط مرکل در قرائت بخشی از بیانیه پایانی نشست اظهار کرد که با توجه به اهمیت چارچوب تجارت و سرمایه‌گذاری متقابل، ما بازارها را باز خواهیم گذاشت. جی20 به تلاش‌های خود برای مقابله با حمایت‌گرایی و از جمله هرگونه رویه تجاری غیر عادلانه مبارزه می کند و قوانین و ابزارهای قانونی تجارت را در این زمینه به رسمیت می‌شناسد.

در حالی که تجربه نشان داده ترامپ تنها در صورتی به توافق های و همکاری های اقتصادی پایبند خواهد ماند که منافع ایالات متحده تامین شود. در همین ارتباط بود که صدر اعظم آلمان در این بیانیه تاکید کرد که در برخی امور همانند تجارت همچنان دشواری هایی باقی است.

مسوولیت گریزی آمریکا از توافق آب و هوایی پاریس اختلاف دیگر اعضای گروه با ایالات متحده بود و طبق انتظار راه به جایی نبرد. ترامپ همان طور که در شعارهای انتخاباتی خود وعده داده بود ماه گذشته پس از اجلاس «گروه 7» به طور رسمی خروج کشور خود را از این پیمان اقلیمی اعلام کرد.

باوجود مکالمه های تلفنی پیش از نشست گروه 20 و گفت وگوهای شکل گرفته در جریان نشست، اعضای گروه موفق نشدند تا دیدگاه ترامپ را در این باره تغییر دهند و وی را به ضرورت و اهمیت این پیمان مهم جهانی متقاعد کنند. این موضوع نه تنها به رنجش اعضا منجر شد و برخی از سران حاضر را به انتقاد علیه ترامپ و سیاست های وی واداشت بلکه اعتراض های وسیعی را در این شهر رقم زد.

هزاران نفر در هامبورگ محل برگزاری نشست در واکنش به سیاست های گروه 20 و به ویژه آمریکا مبنی بر خروج از پیمان پاریس دست به تظاهرات زدند. باوجود استقرار 20 هزار نیروی پلیس برای تامین امنیت اجلاس، درگیری های شدیدی بین نیروهای امنیتی و مردم به وقوع پیوست که به زخمی شدن حدود 200 نفر از این نیروها منجر شد.

این اعتراض ها هم ناشی از نارضایتی نسبت به سیاست های قدرت های بزرگ و هم حاکی از نگرانی جهانی در قبال سیاست های آمریکا و رویکرد نامتعارف دونالد ترامپ بود. ادامه این روند ضمن کاهش شدید محبوبیت داخلی و بین المللی رییس جمهوری آمریکا به انزوای بی سابقه این کشور در جهان دامن خواهد زد.