فرجام توطئه مفتی های عربستان و قطر؛

عطوان: برنده بحران عربی، سوریه و ایران است

 سه شنبه 27 تير 1396 - 07:40 

تحلیلگر مسایل عرب در تحلیلی با بیان اینکه توطئه چینی ها و طرح های منفی عربستان وقطر به عنوان حامیان اصلی جنگ در سوریه دامنگیر خودشان شد، نوشت: برنده اصلی بحران کنونی در روابط قطر با عربستان و متحدانش، سوریه و ایران هستند که معادلات را به نفع خود تغییر داده اند.

العالم ـ یادداشت

عبدالباری عطوان در تحلیل روز سه شنبه خود در روزنامه فرامنطقه ای رای الیوم نوشت: بشار اسد رئیس جمهوری سوریه در روزهای گذشته چندین بار در سخنانش به مسئله فساد در این کشور و ضرورت مقابله با آن پرداخت و این سخنان همزمان با تحولات میدانی در جنگ سوریه، پیشروی های ارتش و تضعیف مخالفان در جناح سیاسی، شکست داعش در موصل و تنگ شدن محاصره بر این گروه تروریستی در رقه و دیرالزور سوریه صورت می گیرد.

وی در ادامه افزود: بسیاری از تحلیلگران و ناظران معتقدند که تاکید بشار اسد بر این مسئله نشان می دهد که وی به پیروزی خود و بی اثر شدن خطرات اطمینان یافته است، از سوی دیگر توجهی که وی به انسجام نهادهای دولتی و ساختار اصلی کشورش دارد، نشان می دهد که وی به آینده و ساخت سوریه ای جدید نظر دارد، کشوری که در آن اشتباهات گذشته تکرار نشود.

عطوان یادآور شد: زمانی که اسد پس از پدرش، قدرت را در سوریه به دست گرفت، در روزهای نخست تمایل داشت تا به اجرای برنامه های سیاسی و اقتصادی زیادی دست زند و فساد را در این کشور ریشه کن کند، از سوی دیگر وی در صدد بود تا با ایجاد برابری، طرح های اقتصادی سازنده ای را پایه ریزی کند اما وی تنها موفق شد تا بخش اندکی از این طرح ها را اجرایی کند؛ بسیاری بر این باورند که دلیل عملی نشدن بخش اعظم اصلاحات، مخالفت نهادهای اصلی قدرت و دستگاه امنیتی این کشور با اهداف و طرح های اسد بوده است، مساله ای که امنیت و ثبات سوریه را به مخاطره انداخت و شکاف هایی ایجاد کرد تا قدرت های غربی و عربی از آن سوء استفاده کرده و به حمایت مخالفان سیاسی و مسلح پرداختند، موضوعی که در صدد برآمد تا نظام سوریه و نهادهای دولتی آن را همانند عراق، لیبی، یمن، مصر، تونس براندازند.

وی تصریح کرد که دولت سوریه در طول سال های گذشته به دلیل همراهی ارتش ومردم این کشور، از تقسیم و تجزیه کشور جلوگیری کرد. هیچ دولتی در طول تاریخ به اندازه این دولت تحت فشار و توطئه ها قرار نگرفته بود بخصوص اینکه همه قدرت های جهانی، بین المللی و منطقه ای حامی طرح فروپاشی حکومت این کشور بودند.

این تحلیلگر می افزاید: بحران روز افزون کنونی کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس می تواند یکی از نتایج پایداری ارتش سوریه و پایه های اصلی نظام این کشور در برابر طرح های تجزیه باشد. زمانی که کشورهای قطر و عربستان در سرنگونی دولت سوریه با شکست مواجه شدند با وجود اینکه آمریکا و ترکیه و کشورهای غربی با میلیاردها دلار پول و هزاران تن اسلحه از آنها حمایت می کردند اما دودش به چشم خودشان رفت واختلاف ها وتنش های سیاسی وقبیله ای میان آنها شعله ور شد واین تنش ها سبب شده است تا آنها دیگر فرصتی برای دخالت در موضوع سوریه نداشته باشند و دیگر نتوانند حامی مخالفان مسلحی باشند که برای براندازی دولت مرکزی سوریه از آنها، حمایت و تقویت می کردند.

عطوان نوشت: عادل الجبیر وزیر امور خارجه عربستان که جمله معروفش یعنی ' بشار اسد چه به صورت دیپلماتیک و چه از طریق گزینه نظامی باید از قدرت کنار رود ' در تاریخ سیاسی ثبت شد، اما در نهایت جبیر این جمله را کنار گذاشت و اکنون وی از قطر که پیشتر هم پیمان اصلی این کشور بود، می خواهد از موضوع سوریه کناره گیری کند.

دولت قطر مخالف حضور ایران در سوریه بود و امپراتوری رسانه ای خود را علیه تهران به کارگرفت و خواستار خروج همپیمانان بشار اسد از خاک این کشور بود، اما امروز 'تمیم بن حمد' امیر قطر با حسن روحانی درباره همکاری بین دو کشور بحث و گفت وگو می کند و به ایران پیشنهاد داده می شود تا این کشور در کنار پایگاه های نظامی ترکیه و آمریکا در خاک قطر، پایگاه نظامی احداث کند.

عطوان در ادامه افزود:‌ هیچ تحلیلگری، شش ماه پیش انتظار نداشت که موضع گیری کشورها در خصوص مساله سوریه اینگونه دگرگون شود و شخص بشار اسد نیز چنین پیش بینی نمی کرد که روزی برسد که دولت قطر را در کنار ایران و در فرسنگ ها فاصله از عربستان و امارات ببیند.

این تحلیلگر در پایان نوشت: شش سال گذشته بسیار برای دولت سوریه مصیبت بار بود و نیم میلیون تن از مردم این کشور کشته و بیش از 10 میلیون تن دیگر نیز آواره کشورهای دیگر شدند، اما سوری ها درس های زیادی گرفتند که سبب ایجاد یک سوریه جدید می شود، کشوری که در آن هم زیستی، برابری، آزادی و دمکراسی بر آن حاکم خواهد شد، سوریه جدید، دوستان و دشمنان خود را به خوبی خواهد شناخت و جایگاه محوری و پیشتازش را در منطقه و جهان باز خواهد یافت.

ایرنا