جنگ و حضور سنگین طالبان
هم‌زمان با تشدید جنگ‌ها و حضور سنگین نیروهای طالبان در پنجشیر، صدها دانشجوی دختر از رفتن به موسسۀ تحصیلات عالی، یگانه نهاد تحصیلی در این ولایت محروم شده اند.
دختران دانشجو در پنجشیر می‌گویند که به دلیل درگیری‌ها، "ممانعت و اذیت و آزار طالبان" در مسیر راه، از رفتن به پوهنتون محروم شده اند.
یکی از این دانشجویان که به دلیل مشکلات امنیتی از ذکر نامش در گزارش خودداری کرد، به صدای امریکا گفت که دختران دانشجو از دو سمستر به این‌سو، به درس‌های شان حاضر نشده اند.
او افزود: "ما در پنجشیر امنیت نداریم و به همین دلیل دختران از رفتن به پوهنتون خودداری کرده اند. وقتی مسوولان امنیت ما را نمی‌گیرند و مسوولیت به دوش شان نیست پس فامیل‌ها چگونه حاضر شوند که دختران خود را بمانند تا به پوهنتون بروند."
به گفتهٔ وی، دانشجویان دختر مشکلات امنیتی شان را با ادارۀ تحصیلات عالی پنجشیر در جریان گذاشته اند، اما رهبری آن تاکید کرده است که در این مورد هیچ نقشی ندارند و مسوولیت رفت و برگشت دختران دانشجو به دوش خود شان است.
نبود لیلیه و دوری راه
موسسسه تحصیلات عالی پنجشیر در منطقه "دشتک" از مربوطات ولسوالی عنابهٔ این ولایت موقعیت دارد و برخی از دانشجویان آن، باید کیلومترها راه را از ولسوالی‌های دورست، مانند آبشار، دره و خنج طی کنند تا به این نهاد تحصیلی برسند.
این دانشجویان دختر پیش از مسلط شدن طالبان نیز به دلیل نداشتن لیلیه روزانه رفت و آمد می‌کردند.
عایشه، (نام مستعار) یکی از دانشجویان دیگر این پوهنتون به صدای امریکا گفت که در دورۀ حکومت گذشته، وزارت تحصیلات عالی افغانستان ماهانه ۱۵۰۰ افغانی، کرایۀ موتر شان را پرداخت می‌کرد که در حال حاضر، طالبان این پول را قطع کرده اند.
او افزود: "کرایه موترها بلند شده و ما توانایی پرداخت کرایه روزانۀ رفتن به پوهنتون را نداریم. در این سمستر من چهار روز به پوهنتون رفتم و روزانه تا ۳۰۰ افغانی کرایه داده‌‌ام."
ترس راننده‌گان از طالبان
برخی از این دانشجویان دختر مدعی اند که با افزایش جنگ‌ها و حضور هزاران تن از افراد طالبان در این ولایت، هیچ راننده‌ای حاضر نمی‌شود تا آنان را به گونۀ گروهی به پوهنتون انتقال دهد.
به گفتۀ آنان در ماه‌های گذشته، چندین‌بار رانندگان عملۀ شان توسط افراد طالبان در پوسته‌های تلاشی مورد "تحقیر و توهین" قرار گرفته و در برخی موارد "لت و کوب" شده اند.
خاطره (نام مستعار) یکی دیگر از محصلین این پوهنتون گفت: "چندین‌بار که در موترهای عمله ما به پوهنتون رفتیم، در مسیر راه طالبان موتر ما را ایستاد کردند... یکی از روزها رانندۀ موتر ما را تهدید کردند که دیگر این دختران را بدون محرم انتقال ندهد."
شماری از باشندگان ولایت پنجشیر می‌گویند که طالبان از دهنۀ دره پنجشیر تا قسمت‌های اخیر آن، ده‌ها پوستهٔ تلاشی دارند و موترهای را که در این ولایت تردد دارند، به گونۀ جدی بازرسی می‌کنند.
پیش از این، حکومت طالبان از رانندگان موترهای مسافربری خواسته بود که زنان بدون "محرم" را در مسیر‌های طولانی انتقال ندهند. وزارت امر به معروف و نهی از منکر این گروه همچنان از رانندگان موترهای مسافربری خواسته بود تا زنان بدون حجاب اسلامی را سوار موتر خود نکنند.
برخی از آموزگاران موسسۀ تحصیلات عالی پنجشیر تایید می‌کنند که با تحولات اخیر در افغانستان و افزایش ناآرامی‌ها در این ولایت، دختران به ادامۀ دروس شان در این نهاد تحصیلی حاضر نشده اند.
یکی از این استادان که به دلیل تهدیدات امنیتی نخواست نامش در گزارش گرفته شود، افزود که در دو سمستر گذشته، دختران تنها چهار روز به این نهاد تحصیلی به هدف اخذ امتحانات سمستر شان حاضر شده اند.
او افزود: "امسال متاسفانه از طبقه اناث هیچ محصل حضور نداشت و در مجموع در این سال درحدود ۶۰ درصد محصلین ذکور نیز کاهش یافته اند."
به گفتۀ وی با نزدیک شدن امتحانات سمستر بهاری پوهنتون‌ها، رهبری موسسۀ تحصیلات عالی پنجشیر موضوع غیرحاضری عمومی دانشجویان دختر را با وزارت تحصیلات عالی حکومت طالبان در میان گذاشته و منتظر تصمیم این وزارت است.
واکنش طالبان
مقامات طالبان در ولایت پنجشیر مشکلات دختران دانشجو را تایید کردند، اما گفتند که تلاش‌ها برای حل آن جریان دارد.
ابوبکر صدیق، سخنگوی والی طالبان در پنجشیر به صدای امریکا گفت که پس از تحولات اخیر سیاسی، درس‌ها در موسسۀ تحصیلات عالی پنجشیر مختل شده بود که در حال حاضر، رهبری این نهاد به آن "رسیدگی" می‌کند.
آقای صدیق افزود: "در حال حاضر، ریاست تحصیلات عالی به تمام دخترانی که در ساحات دوردست هستند، موترهای بس و مسافربری را در نظر گرفته و هزینۀ آن از طرف دولت پرداخته می‌شود."
موسسۀ تحصیلات عالی پنجشیر، چهار فاکولته و ۱۱ دیپارتمنت دارد که پیش از مسلط شدن طالبان بر افغانستان، دانشجویان دختر و پسر در دو تایم و به گونۀ "جداگانه" درس می‌خواندند.
بر اساس گزارش‌ها، پیش تسلط دوبارهٔ طالبان بر افغانستان، حدود دوهزار و ۲۳۰ پسر و ۴۸۰ دختر در این نهاد تحصیلی مصروف آموزش بودند که به گفتۀ مسوولان، در حال حاضر بسیاری از دانشجویان پسر نیز درس شان را لنیمه تمام رها کرده اند.
