سكوت غني در مقابل پاكستان
سکوت رئیس جمهور اشرف غنی در باره پاکستان
© Photo: East News/AP Photo/Massoud Hossaini
در این اواخر از کابل رجب طیب ایردوغان رئیس جمهور ترکیه و سرتاج عزیز مشاور صدراعظم پاکستان در مسایل امنیت ملی بازدید بعمل اوردند.
از قرار معلوم، ترکیه و پاکستان میخواهند برخورد حاکمیت نو را در کابل نسبت به خود معلوم کنند. این مساله بیشتر از همه به ترکیه مربوط میگردد. بازدید ایردوغان از کابل طی 56 سال اخیر اولین بازدید به چنین سطح عالی بود. این بیانگر چیزهای زیادی می باشد.
بازدید سرتاج عزیز از کابل را نمی توان غیرمنتظره خواند. بعد از انتخابات در افغانستان یک سلسله تغییرات بوجود امدند که اسلام اباد و کابل باید در توسعه بعدی مناسبات شان مدنظر بگیرند. اسلام اباد باید هم در چارچوب حل بحران داخلی افغانستان و هم در چارچوب شرکت جامعه بین المللی در بازسازی بعدی افغانستان بداند که حاکمیت کنونی تا چه حد پایدار است.
صحبت در قدم اول بر سر امضای موافقت نامه امنیتی با امریکا و همچنان ناتو از طرف رئیس جمهور نو مطرح بحث می باشد. در ماهیت امر، برای اولین بار در تاریخ پاکستان همسایه سوگند خورده ان افغانستان به متحد ستراتیژیک امریکا و ناتو مبدل میگردد. کابل با امضا نمودن موافقت نامه، تعهدات اتحادی کسب میکند. منجمله در صورت تجاوز بر افغانستان.
این بازدید بسیار به موقع بود. راکت های پاکستانی پیوسته بر ولایات کنر و نورستان شلیک میشوند. کرزی به مشکل خط دیورند توجه نمی کرد. رسانه های افغانستان این سوال را مطرح می سازند که ایا رئیس جمهور کنونی بازهم مشی رئیس جمهور اسبق را نسبت به پاکستان ادامه خواهد داد؟
روشن است که اشرف غنی سکوت اختیار نموده است. و این مار را با مهارت تمام انجام میدهد. او حتی یک حرف را هم در باره موضعگیری خود نسبت به پاکستان، باوجود انکه بعد از یک هفته جهت شرکت در کنفرانس قلب اسیا به پیکن سفر مینماید، به زبان نیاورده است. واضح است که موضوع افغانستان در مرکز توجه قرار خواهد داشت و اگر اشرف غنی خواسته باشد یا نه، او مجبور خواهد بود دیدگاه خود را در باره حل مشکل با پاکستان به مثابه جز متشکله بحران افغانستان اظهار نماید.
این امر جدا است که ایا اسلام اباد از این سکوت اشرف غنی نگران است یا خیر؟
به عقیده پیوتر توپیچکانوف، کارشناس مسایل پاکستان معاصر، کدام نگرانی خاصی وجود ندارد:
در اسلام اباد بخوبی میدانند که شرایط برای ان موجود نبود، تا رئیس جمهور نو بصورت انی بعد از اغاز کار خود در مقام ریاست جمهوری جهات منفی و مثبت این مساله را به اساس نظر او تصریح میکرد. انهم در صورتیکه او، با امضا نمودن موافقت نامه امنیتی با امریکا و ناتو، امکان اظهار نظر با موضعگیری هرچه بیشتر جدی و قوی در باره مناسبات با اسلام اباد کسب نموده، چون در پشت سر خود حضور نیروهای غربی را احساس میکند. از طرف دیگر، در پاکستان درک میکنند که اوضاع در خود افغانستان تا حد اسیب پذیر است. و اگر او امروز نسبت به پاکستان برخورد جدی اتخاذ کند، پس این امر مستثنی شده نمی تواند که فردا او مجبور خواهد بود از پاکستان کمک درخواست نماید.
به عقیده پیوتر توپیچکانوف، از همینرو برای اشرف غنی در باره اظهارنمودن موضعگیری خود کار گرفتن از عجله معقول به نظر نمی رسد.
یک نقطه دیگر نیز در باره سکوت اشرف غنی در باره پاکستان وجود دارد. این نقطه بیشتر به اسلام اباد نه، بلکه با مقامات عالی سیاسی در کابل مربوط می باشد. این روشن است که اشرف غنی هر موضعگیری که نسبت به پاکستان اتخاذ نماید، مخالفین ان در کابل وجود خواهند داشت. انهم در اطرافیان نزدیک خود رئیس جمهور.
برعلاوه این، اشرف غنی یک هفته برای ان وقت دارد تا نه تنها جهات قوی را در موضعگیری افغانستان در کنفرانس اینده «قلب اسیا» بسنجد، بلکه موضعگیری رقبای خود را معلوم کند. منجمله، موضعگیری ترکیه، خاصتاً با در نظرداشت برخورد نامشخص ان نسبت به گروه دولت اسلامی را برای خود روشن سازد..
انقره مدعی موسس این کنفرانس است و ان را بنام کنفرانس استانبول یاد میکند. در عین حال، ان را چنین فورمولبندی میکند که استانبول به قلب اسیا مبدل میگردد.
