تروريسم روند فعلي خاور ميانه
تروریسم برنده ادامه روند فعلی خاورمیانه است
© REUTERS/ Ali Hashisho
گزارش و تحلیل
14:32 01.04.2016(به روز شده
مانی محرابی
020851
تنش و درگیری میان کشورهای خاورمیانه رو به افزایش و روابط دیپلوماتیک منطقه نیز رو به سردی میگراید که بطور مثال میتوان به روابط ایران و کشورهای حاشیه خلیج فارس بالاخص عربستان، مصر و ترکیه، ترکیه و روسیه و ... اشاره کرد.
تنش و درگیری میان کشورهای خاورمیانه رو به افزایش و روابط دیپلوماتیک منطقه نیز رو به سردی میگراید که بطور مثال میتوان به روابط ایران و کشورهای حاشیه خلیج فارس بالاخص عربستان، مصر و ترکیه، ترکیه و روسیه و ... اشاره کرد.
از سوی دیگر درگیریهای نظامی در سوریه، عراق و یمن همچنان ادامه دارد. زلزلههای سیاسی و اجتماعی ناشی از بهار عربی را نیز نباید نادیده گرفت.
قطع روابط دیپلماتیک به مثابه شروع دوران سیاستهای خصمانه به شکل علنی ست و پیامد این رخداد در لابیهای اقتصادی و سیاسی برای مغلوب ساختن طرف مقابل، شانتاژهای خبری و سیاسی در جهت مرعوب ساختن دولتهای رقیب و البته در جنگهای نیابتی نمود پیدا خواهد کرد. جنگهای نیابتی در یمن، عراق، سوریه و حتی لبنان و افغانستان و به شکل خفیفتر در لیبی و حتی شاید بحرین میان ایران و عربستان، ترکیه و روسیه و…
رفتارهای خصمانه عربستان سعودی با ایران به دلیل واهمه از به حاشیه رفتن بر اثر توافق میان ایران و گروه پنج به اضافه یک، به طور اخص بر روند پایان پذیری جنگ سوریه از راه دیپلماتیک تاثیرگذار بوده و مسبب جنگی طولانی مدت خواهد شد و به دلیل حضور طرفین درگیری در جبهههای ائتلافی شیعی و سنی، ادامه این روند قطعا به جنگهای مذهبی در منطقه ختم خواهد شد که در این صورت شاهد تبدیل گروههای تروریستی سلفی علی الخصوص جبهه النصره به نیروی نظامی رسمی سنی مذهبان خواهیم بود و با توجه به حمایتهای عربستان چه بصورت دولتی و چه بصورت غیردولتی از داعش، احتمال اطلاق این عنوان به داعش نیزدور از ذهن نیست.
نباید فراموش کنیم که دلیل اصلی تسلط داعش بر شهرهای رمادی و تکریت، بر خلاف آنچه معمولا عنوان میشود یعنی قدرت نظامی داعش،ریشه در درگیریهای مذهبی شیعه و سنی و بعضا قوم گرایی افراطی داشت و تکرار اتفاقات گذشته به هیچ وجه منتفی نیست. با این حال درگیریهای سالهای اخیر خاورمیانه را نمیتوان یک جنگ مذهبی و قومیتی تمام عیار دانست زیرا این درگیریهای دارای شاخصههای دیگری چون شاخصههای ژئوپولتیک، ژئواستراتژیک و در راس آنها شاخصههای ژئواکونومیکی نیز هستند.
باید خاطرنشان کرد ایالات متحده نیز با هدف تغییر در شرایط ژئوپولتیک به دلیل خاصیت ژئواکونومیکی و به تبع آن ژئواستراتژیکی خاورمیانه، در سیاست کلان خود تفاوتی میان گروههای تروریستی و دولتها نمیبیند و تنها از روندی که به سوددهی بیشتر منجر شود، حمایت میکند. این روند در حال حاضر با تنشزایی در خاورمیانه همراه و در صورت ادامه، با آن عجین نیز خواهد شد.
باید خاطرنشان کرد ایالات متحده نیز با هدف تغییر در شرایط ژئوپولتیک به دلیل خاصیت ژئواکونومیکی و به تبع آن ژئواستراتژیکی خاورمیانه، در سیاست کلان خود تفاوتی میان گروههای تروریستی و دولتها نمیبیند و تنها از روندی که به سوددهی بیشتر منجر شود، حمایت میکند. این روند در حال حاضر با تنشزایی در خاورمیانه همراه و در صورت ادامه، با آن عجین نیز خواهد شد.
علی ایحال ادامه روند فعلی از سوی دولتهای خاورمیانه تنها یک برنده قطعی خواهد داشت، گروههای تروریستی علی الخصوص داعش.
نویسنده: مانی محرابی، پژوهشگر و تحلیلگر مسائل بین الملل
