دربند و باکو ارزانی برادر عزیز ما تزار
دربند و باکو ارزانی برادر عزیز ما تزار روسیه!
© Fotolia/ Peyman Kaiedi
© Fotolia/ Peyman Kaiedi
گزارش و تحلیل
20:30 04.04.2016
سمیه پسندیده
0537920
خبرگزاری اسپوتنیک-زمانیکه شاه عباس هنرپرور ایرانی ها با اقتدار مشغول شهریاری بود، در همسایگی ایران نیز «فیودور ایوانویچ اول» در سرزمین تزارها مشغول حکمرانی و پذیرایی گاه و بی گاه از سفرای کشورهای مختلف در اقامتگاه های باشکوه و گوش سپردن به خواسته های همتایان خود بود.
خبرگزاری اسپوتنیک-زمانیکه شاه عباس هنرپرور ایرانی ها با اقتدار مشغول شهریاری بود، در همسایگی ایران نیز «فیودور ایوانویچ اول» در سرزمین تزارها مشغول حکمرانی و پذیرایی گاه و بی گاه از سفرای کشورهای مختلف در اقامتگاه های باشکوه و گوش سپردن به خواسته های همتایان خود بود.
اغلب ایرانی ها از روسیه دل خوشی ندارند، و گاهی قضاوتهای تندی هم در درباره همسایه شمالی خود دارند، این درحالیست که برخی حتی اطلاعات کافی و مستند درباره این کشور نداشته و استدلال آنها برای نفرت از روسها دست دادن بخشی از سرزمین ایران و دیگر وقایع فی مابین در بستر تاریخ است.
شاید شاه عباس کبیر ایران یکی از مقصران اصلی بی علاقگی و نفرت آیندگان خود نسبت به همسایه شمالی بود. دربخشی از کتاب تاریخ روابط ایران و روسیه نوشته محمد علی جمالزاده، یکی از نامه های «شاه عباس» به تزار «فیودور ایوانویچ» اشاره شده است. شاه عباس نامه خود را با مدح و ستایش تزار آغاز نموده و برای جلب محبت قیصر روسها مقام و بزرگی او را با پادشاهان بزرگ قدیم ایران برابر نموده و او را از نظر عدالت با انوشیروان و در جلال و حشمت با جمشید ایران برابر دانسته است. شاه عباس در بخش های مختلف این نامه تزار روسیه را برادر خود نامیده وعلت آن شاید قطع رابطه با عثمانی ها و جلب نظر و حمایت «فیودور ایوانویچ» بود، چراکه شاه عباس در بخشی از این نامه اشاره کرده است که امیدوارم رابطه دوستی و مودت ما تاجایی برسد که دیگر پادشاهان عالم بر ما حسد بورزند.
شاید شاه عباس کبیر ایران یکی از مقصران اصلی بی علاقگی و نفرت آیندگان خود نسبت به همسایه شمالی بود. دربخشی از کتاب تاریخ روابط ایران و روسیه نوشته محمد علی جمالزاده، یکی از نامه های «شاه عباس» به تزار «فیودور ایوانویچ» اشاره شده است. شاه عباس نامه خود را با مدح و ستایش تزار آغاز نموده و برای جلب محبت قیصر روسها مقام و بزرگی او را با پادشاهان بزرگ قدیم ایران برابر نموده و او را از نظر عدالت با انوشیروان و در جلال و حشمت با جمشید ایران برابر دانسته است. شاه عباس در بخش های مختلف این نامه تزار روسیه را برادر خود نامیده وعلت آن شاید قطع رابطه با عثمانی ها و جلب نظر و حمایت «فیودور ایوانویچ» بود، چراکه شاه عباس در بخشی از این نامه اشاره کرده است که امیدوارم رابطه دوستی و مودت ما تاجایی برسد که دیگر پادشاهان عالم بر ما حسد بورزند.
عكس نامه عباس شاه به تزار
© SPUTNIK/ SOMAYEH PASANDIDE
عكس نامه عباس شاه به تزار
اما ارادت شاه ایران به همتای روس خود به همین جا ختم نشده و در بخش دیگر این نامه در پاسخ به در خواست تزار روسیه درباره شهرهای باکو و دربند آمده است: « ما دو شهر مزبور را به برادر خود ارزانی می داریم و همواره خواستار دوستی و یگانگی با برادر عظیم القدر خود هستیم.» شاید اگر شاه کبیر ایرانیان می دانست که این بذل و بخشش شاهانه در آینده تبدیل به نقطه کوری در روابط ایران و روسیه می شود و تخم نفرت را در دل ایرانیان نسبت به روسها کاشته و به تدریج می پروراند، هرگز چنین کاری نمی کرد.
اما درخواست شاه ایران از تزار روسیه در ازای ارزانی نمودن بخش هایی از سرزمین ایران به برادر روس خود شاید بیشتر تعجب برانگیز باشد. شاه عباس در پایان نامه خود از تزار فیودور ایوانویچ خواست تا مقداری خز، سنجاب و سمور خوب و بازهای شکاری خاکستری که دارای خالهای سرخ باشند و برای شکار در صحراهای ایران لایق بوده برای شاه قانع و کم توقع ایران بفرستند. این نامه توسط سفیر ایران احمدخان گیلانی و هیاتی بلند پایه به همراه نفس ترین هدایای آن زمان مانند قالی الوان طلا و نقره بافت، سپر طلاکاری شده، پارچه های زربفت ابریشمی، زین و برگ مخمل کار شده و دیگر هدایا که ارزش آنها به استناد مدارک تاریخی 1700 منات بود و به روسیه فرستاده شد و قصه حاتم طایی شدن و بخشش های شاهانه تکه های سرزمین ایران به بلندای تاریخ ادامه یافت.
© SPUTNIK/ SOMAYEH PASANDIDE
عكس نامه عباس شاه به تزار
اما ارادت شاه ایران به همتای روس خود به همین جا ختم نشده و در بخش دیگر این نامه در پاسخ به در خواست تزار روسیه درباره شهرهای باکو و دربند آمده است: « ما دو شهر مزبور را به برادر خود ارزانی می داریم و همواره خواستار دوستی و یگانگی با برادر عظیم القدر خود هستیم.» شاید اگر شاه کبیر ایرانیان می دانست که این بذل و بخشش شاهانه در آینده تبدیل به نقطه کوری در روابط ایران و روسیه می شود و تخم نفرت را در دل ایرانیان نسبت به روسها کاشته و به تدریج می پروراند، هرگز چنین کاری نمی کرد.
اما درخواست شاه ایران از تزار روسیه در ازای ارزانی نمودن بخش هایی از سرزمین ایران به برادر روس خود شاید بیشتر تعجب برانگیز باشد. شاه عباس در پایان نامه خود از تزار فیودور ایوانویچ خواست تا مقداری خز، سنجاب و سمور خوب و بازهای شکاری خاکستری که دارای خالهای سرخ باشند و برای شکار در صحراهای ایران لایق بوده برای شاه قانع و کم توقع ایران بفرستند. این نامه توسط سفیر ایران احمدخان گیلانی و هیاتی بلند پایه به همراه نفس ترین هدایای آن زمان مانند قالی الوان طلا و نقره بافت، سپر طلاکاری شده، پارچه های زربفت ابریشمی، زین و برگ مخمل کار شده و دیگر هدایا که ارزش آنها به استناد مدارک تاریخی 1700 منات بود و به روسیه فرستاده شد و قصه حاتم طایی شدن و بخشش های شاهانه تکه های سرزمین ایران به بلندای تاریخ ادامه یافت.
