برنامه هستي اسلام آباد
پاکستان هسته‌ای؛ ده‌‌هامیلیارد دلار سرمایه‌گذاری چینی در نیروگاه‌های اتمی
در حالیکه بسیاری کشورها از همکاری در برنامه هسته‌ای پاکستان به دلیل ابعاد نظامی آن خودداری می‌کنند این کشور توانسته با کمک چینی‌ها ده‌ها میلیارد سرمایه‌گذاری در حوزه انرژی هسته‌ای کسب کند.
- در سال 2005 یک «برنامه امنیت انرژی» تدوین شد که اعلام می‌کرد ظرفیت تولید برق در سال 2030 باید به 160 گیگاوات افزایش کند.
- پاکستان هم‌اکنون در سه راکتور هسته‌ای 725 مگاوات برق تولید می‌کند.
- مجموع ظرفیت هسته‌ای این کشور تا سال 2022 بالغ بر 3727 مگاوات خواهد بود.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، پاکستان در سال 2012، 96 میلیارد کیلووات الکتریسیته تولید کرد، 35 تریلیون‌وات از این برق توسط نفت، 27 تریلیون‌وات توسط گاز طبیعی و 30 تریلیون‌وات توسط سدهای آبی تهیه شد. انرژی هسته‌ای بخش بسیار کوچکی از برق مورد نیاز را تولید می‌کند و در سال 2012 تنها 4.6 تریلیون‌وات (4.7 درصد از مجموع انرژی تولید شده) را به خود اختصاص داد.
مصرف برق در سال 2012 در حدود 77 میلیاردکیلووات بود؛ 16 درصد از برق در شبکه از بین می‌رفت. تقریبا هیچ واردات یا صادراتی وجود ندارد. مجموع ظرفیت نصب شده حدودا 20 گیگاوات است اما معمولا تنها 12 گیگاوات آن قابل بهره‌برداری است. در سال 2005 یک «برنامه امنیت انرژی» تدوین شد که اعلام می‌کرد ظرفیت تولید برق در سال 2030 باید به 160 گیگاوات افزایش کند. پاکستان از کمبود شدید الکتریسیته رنج برده و قطعی برق در این کشور امری عادی است.
«کمیته اجرایی شورای ملی اقتصادی» (ECNEC) در جولای 2013 پروژه‌های جدیدی با ظرفیت 3.5 گیگاوات و هزینه 13 میلیارددلاری تصویب کرد. از مجموع 3.5 گیگاوات 2200 مگاوات توسط نیروی هسته‌ای، 425 مگاوات توسط گاز، و 969 مگاوات توسط سدهای آبی تأمین خواهد شد. این پروژه برای کاهش وابستگی به نفت و نیز کاهش هزینه‌ها اجراء خواهند شد و تماما به حمایت‌های چین بستگی دارند.
راکتورهای هسته‌ای پاکستان
اولین نیروگاه هسته‌ای پاکستان دارای یک راکتور کوچک 137 مگاواتی (125 مگاوات خالص) از نوع راکتورهای کانادایی آب سنگین فشرده (PHWR) است که فعالیت خود را از سال 1971 آغاز کرد. این راکتور به دلیل پایان طول عمر مفیدش در آینده نزدیک تعطیل خواهد شد.
دومین واحد با عنوان چشمه 1 (Chashma) در استان پنجاب در شمال کشور ساخته شده. این نیروگاه 325 مگاواتی (300 مگاوات انرژی خالص) از نوع راکتور آب فشرده دو حلقه‌ای بوده و توسط چین ساخته شده است. این نیروگاه از می 2000 به شبکه متصل شده و طول عمر مفید آن چهل سال اعلام شده است.
نیروگاه‌های هسته‌ای کنونی پاکستان
ساخت یک راکتور دیگر در پنجاب با عنوان چشمه 2 (Chashma 2) در دسامبر 2005 آغاز شد. بر اساس گزارش‌ها هزینه ساخت این راکتور 860 میلیون دلار بود که 350 میلیون دلار آن توسط چین تأمین شد). این راکتور در مارس 2011 به شبکه متصل شده و از ماه می همان سال وارد عملیات تجاری شد. پس از بروز‌رسانی، ظرفیت این راکتور پنج مگاوات افزایش یافته و به 330 مگاوات ناخالص رسیده است.
راکتورهای آتی پاکستان
«برنامه امنیت انرژی» پاکستان در سال 2005 شامل افزایش ظرفیت هسته‌ای تا 8800 مگاوات بود. 900 مگاوات از این مقدار قرار بود تا سال 2015 و 1500 مگاوات تا سال 2020 به شبکه وصل شود. علاوه بر این، چهار راکتور دیگر چینی 300 مگاواتی نیز و هفت راکتور 1000 مگاواتی که همگی از نوع PWR هستند در برنامه‌های آتی قرار دارند.
در ژوئن 2008، دولت اسلام‌آباد اعلام کرد که قصد دارد واحدهای 3 و 4 را در چشمه، هر کدام با ظرفیت 320 مگاوات ناخالص و عمدتا با کمک مالی چین احداث کند. توافق دیگری برای کمک چین در این پروژه‌ها در اکتبر 2008 امضاء شد.
نیروگاه‌های هسته‌ای پاکستان در آینده
پاکستان در مارس 2010 اعلام کرد که با شرایط قرارداد احداث واحدهای 3 و 4 در سایت چشمه موافقت کرده است. بر اساس این قرارداد، چینی‌ها 82 درصد از مجموع هزینه 1.912 میلیارد دلاری را به صورت وام 20 ساله با بهره کم ارائه می‌کردند. این کشور همچنین تأمین سوخت مورد نیاز راکتورها را طی 40 سال عمر آنها متقبل شد.
کمیسیون برنامه‌ریزی پاکستان در ژوئن 2013 اعلام کرد که در نیروگاه‌های کراچی 2 و 3 از دو راکتور 1000 مگاواتی استفاده خواهد کرد. این دو راکتور در کنار واحد شماره یک کراچی نصب خواهند شد. سایت‌های ساحلی برای نصب دو واحد 1100 مگاواتی اکنون در حال احداث هستند. شرکت ملی هسته‌ای چین در آوریل 2013 اعلام کرد که توافقی برای صادرات دو راکتور 1100 مگاواتی مدل ACP1000 با پاکستان امضا شده است. پاکستان در ژوئن همان سال این اخبار را تأیید کرده و هزینه پروژه را 9.5 میلیارد دلار اعلام کرد. 82 درصد از هزینه این راکتورها و نیز سوخت آنها به مدت 60 سال توسط چین تأمین خواهد شد.
چشم‌انداز هسته‌ای پاکستان برای سال 2030
در آگوست 2011 گزارش شد که پاکستان قصد دارد تا سال 2030 در 10 سایت 8000 مگاوات انرژی اتمی تولید کند. کمیسیون انرژی اتمی پاکستان شش سایت جدید را بر اساس مشورت با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی انتخاب کرده است.
کمیسیون انرژی اتمی در ژانویه سال 2014 اعلام کرد که قصد دارد پنج نیروگاه هسته‌ای 1100 مگاواتی دیگر احداث کند تا بخشی از تقاضای برق در آینده را بر آورده کرده و تا سال 2030، 8.9 مگاوات به ظرفیت انرژی هسته‌ای بیفزاید.
این نهاد همچنین اعلام کرد که هشت سایت برای نصب 32 واحد دیگر، هر کدام با ظرفیت 1100 مگاوات، انتخاب خواهند شد تا انرژی هسته‌ای در سال‌های پس از 2030 تبدیل به یکی از منابع عمده تولید برق در کشور شود.
