افغانستانِ مستقل، غیر منسلک

محمد امین کریم: طرفدارِ افغانستانِ مستقل، غیر منسلک و دارای روابط دوستانه با همۀ همسایه‌ها هستیم
/10.10.2016
محمد امین کریم: طرفدارِ افغانستانِ مستقل، غیر منسلک و دارای روابط دوستانه با همۀ همسایه‌ها هستیم

اشاره: پس از مذاکرات نفس‌گیر دوساله، دولت افغانستان با گروه شورشی حزب اسلامی به رهبری گلبدین حکمتیار به توافق صلح دست یافت. حزب اسلامی در پانزده سال اخیر در برابر نیروهای امنیتی افغانستان جنگیده است. دولت افغانستان پس از مخالفت‌ها و سروصداهای زیاد بالاخره توافق‌نامۀ بیست و پنج ماده‌یی را به امضا رسانید. امضای این توافق‌نامه با واکنش های گوناگون مواجه شد. برخی نهاد ها حکمتیار رهبر حزب اسلامی را متهم به کشتار و خون‌ریزی در جنگ‌های سال‌های 90 در کابل کردند و گفتند که در برخی حملات حزب اسلامی در پانزده سال اخیر نیز غیرنظامیان به قتل رسیده‌اند. به رغم مخالفت‌ها، دولت امتیازات ویژه‌یی را در ازای پیوستن حکمتیار به پروسۀ صلح به او داده است.

در روزهای پسین برخی پژوهشگران در مصاحبه افغانستان.رو گفتند که کشورهایی در منطقه از توافقنامۀ صلح حکومت با حزب اسلامی نگران هستند. آنها به ویژه از سه کشور ایران، روسیه و هند نام بردند. به باور آنها، این کشورها نگران هستند منافع‌شان از سوی حزب اسلامی به خطر مواجه شود. در خصوص تأثیر توافق‌نامۀ صلح بر اوضاع افغانستان و نگرانی‌های کشور منطقه از آمدن حکمتیار، سایت افغانستان.رو پرس‌وشنودی را با محمد امین کریم رییس هیأت مذاکره کنندۀ حزب اسلامی انجام داده‌ایم که در زیر می‌خوانید.

افغانستان.رو: جناب امین کریم، سپاس از این‌که زمینۀ این پرس‌وشنود را فراهم کردید. اخیراً حکومت افغانستان با حزب اسلامی به توافق صلح دست یافت. شما به عنوان مذاکره کنندۀ ارشد گلبدین حکمتیار به این توافق چگونه می‌بینید؟ 

خواست قاطبۀ ملت افغانستان در سال های اخیر صلح بود و حزب اسلامی منحیث بازوی نیرومند ملت به این تقاضای آن‌ها لبیک گفت. شرایط کنونی کشور اقتضا می‌کند که صلح در اولویت اصلی قرار داشته باشد و منافع ملی ما هم همین را ایجاب می‌کند. بر علاوۀ این، نیروهایی‌که کشور ما را اشغال کرده بودند، در حدود 90 درصد افغانستان را ترک کرده‌اند و مبارزه برای استقلال، آزادی و تمامیت ارضی کشور می‌تواند پس از این از طریق مجراهای سیاسی و قانونی پیگیری شود. بنابراین، توافق صلح یک دست‌آورد بود و امید بسیار بزرگ را برای ملت افغانستان و منافع ملی به وجود آورده است.

افغانستان.رو: امضای توافقنامۀ صلح شما با دولت افغانستان، چه تأثیری بر وضعیت برجا خواهد گذاشت؟ آیا آرامش نسبی به کشور بر می گردد؟ 

حزب اسلامی افغانستان به دنبال صلح سرتاسری در کشور است. حزب اسلامی افغانستان تأثیر کلانی در کشور دارد و قراین هم این مسأله را ثابت م‌ سازد. انشاالله در هفته‌ها و ماه‌های آینده ما شاهد تأمین صلح در ساحات زیاد کشور خواهیم بود. البته جنگ در ماه‌های آینده در کشور ادامه خواهد یافت. اما کوشش ما در داخل و از طرق سیاسی این است که مردم خود را که هنوز در نبرد قرار دارند، قناعت بدهیم که تداوم جنگ نه از دید اسلام قابل تحلیل است و نه از دید منافع ملی کشور. بناً ما باید همۀ گروه‌های مخالف مسلح را به آشتی و صلح و ساختن نظام قوی مرکزی وادار بسازیم.

افغانستان.رو:20 سال پیش به محض ورود طالبان به صحنه نظامی افغانستان، بخش کلان نیروی حزب اسلامی به طالبان پیوست. چنانچه گفته میشود که هم اکنون بدنۀ اصلی صفوف طالبان را نیروهای سابق حزب اسلامی تشکیل می‌دهد. آیا پس از امضای توافق نامۀ صلح حزب اسلامی با حکومت افغانستان، اعضای حزب که به طالبان پیوسته بودند، متمایل شده‌اند که به پروسۀ سیاسی بپیوندند؟ 

بلی. هرچند روزهای اندکی از تنفیذ قرارداد صلح میان حکومت افغانستان و حزب اسلامی می‌گذرد، اما تعداد قابل ملاحظه‌یی از قوماندانان و مجاهدین حزب اسلامی افغانستان که به خاطر به دست‌آوردن سلاح به صف طالبان پیوسته بودند، آماده‌گی خود را جهت پیوستن دوباره به صفوف حزب اسلامی اعلام کردند. ما با آنها در تماس مستقیم هستیم. شما در هفته‌های آینده شاهد پیوستن تعداد قابل توجه این قوماندان (به دولت) خواهید بود.

افغانستان.رو: برخی از ناظران ابراز نگرانی کرده‌اند که ممکن است یکی از طرف‌های توافق نامۀ صلح (حکومت و یا حزب اسلامی) به تعهدات‌شان عمل نکنند. شما به عنوان مذاکره کنندۀ ارشد حزب اسلامی، چقدر به اجرایی‌شدن این سند باورمند هستید؟ 

آنچه مربوط ما می‌شود به صراحت اعلام می‌نمایم که حزب اسلامی به عملی‌سازی این قرارداد متعهد است و امیدواری بزرگ داریم که دولت هم بر پیاده‌سازی مواد توافق نامه عمل کند. در روزهای نزدیک ما شاهد خواهیم بود که 20 فرمان تقنینی در پیوند به این قرارداد از سوی رییس جمهوری اسلامی افغانستان امضا و صادر شود. تمام مفاد توافق‌نامه مبدل به فرمان تقنینی خواهد شد و مرعی‌الاجرا خواهد گردید.

افغانستان.رو: همزمان با امضای توافق‌نامۀ حکومت با حزب اسلامی اعتراضات در کابل و برخی از ولایات کشور شکل گرفت. همچنان، موج‌هایی در شبکه‌های اجتماعی برضد گلبدین حکمتیار به راه افتید. شما چه فکر می‌کنید چرا این اعتتراضات به وجود آمده است؟ این اعتراضات در یک جامعۀ باز امر طبیعی است. فقدان کامل صدای اعتراض تعجب‌آور خواهد بود! شما درست می‌فرمایید. اما به حمایت از توافق صلح هم اجتماعاتی صورت گرفته است. چهارشنبۀ هفتۀ پیش در شهر هرات حدود 20 هزار نفر خودجوش به حمایت از قرارداد حزب اسلامی و دولت اجتماع کردند. در ولایت ننگرهار ده هزار نفر و در لوگر 3 هزار نفر تجمع کردند. در ولایات دیگر از جمله در کنر، بدخشان، فراه، مزارشریف، شکردره و غوربند گردهمایی‌هایی به حمایت از این توافق‌نامه راه‌اندازی شده است.

اما ده روز قبل 40-50 نفر از کمونیست‌های چهل سال قبل مائویست در پارک شهر نو کابل تجمع کردند. این افراد مخالف صلح و مخالف اسلام هستند. ما خوش هستیم که دشمن صلح و دشمن ما در صفحات مجازی و به گونۀ مجازی حضور دارند و ما در این اشکالی نمی‌بینیم. افراد مخالف صلح از متن جامعه و ملت به دور هستند.

افغانستان.رو: در داخل کشور برخی تحلیل‌هایی وجود دارد که پاکستان به خاطر ضربه‌زدن به منافع کشورهای رقیبش حکمتیار را وادار افغانستان می‌سازد. چنانچه رستم شاه مومند سفیر پیشین پاکستان در کابل به رسانه‌ها گفت که اسلام‌آباد می‌خواهد با آوردن حکمتیار منافع هند را در افغانستان ضربه بزند. آقای کریم، آیا واقعاً این موضوع صحت دارد و آیا چنین برنامه‌یی وجود دارد؟ 

اگر پاکستان این نفوذ و تأثیر را بر حزب اسلامی می‌داشت، ممکن ما امروز در موقعیتی‌که قرار داریم، قرار نمی‌داشتیم. ما به خاطر استقلالی‌که داریم، با تصمیم‌گیری و ارادۀ خود و با تشکیل 50 سالۀ خویش به خاطر منافع ملی افغانستان احدی را اجازه نمی‌دهیم که در امور داخلی ما مداخله کند و حرف احدی را در رابطه به تصمیم‌گیری‌های خود نمی‌پذیریم. استقلال برای ما یک ارزش متعالی و جزء اهداف بنیادی حزب اسلامی افغانستان است. هر کسی در هر مقامی‌که بخواهد به استقلال کشور صدمه وارد کند و در امور داخلی ما مداخله کند، حزب اسلامی چنانچه با اهدای صدها هزار شهید این را به اثبات رسانیده در آینده نیز ثابت خواهد ساخت. در این مسأله شک نداشته باشید!

افغانستان.رو: سال پیش در مسأله جنگ یمن، جنگی نیابتی میان عربستان و ایران در گرفت. حزب اسلامی با قاطعیت از مواضع عربستان دفاع کرد و گفت که اگر ممکن باشد به دفاع از ریاض سرباز می‌فرستد. این مسأله موجب نگرانی ایران شده است. حالا گفته می‌شود ایران نیز با احتیاط از این توافق‌نامه استقبال کرده و اما ناظران می‌گویند که ایران عمیقاً نگران است. این نگرانی می‌تواند موجه باشد؟ 

اولاً، دولت ایران از اولین کشورهایی بود که از این توافق‌نامه حمایت کرد. دوم، در این شکی نیست که ملت افغانستان و در رأس حزب اسلامی از سیاست‌های ایران در یمن، عراق و سوریه شدیداً متنفر هستند. ثالثاً عرض کنم که بر هر مسلمان واجب است که از حرمین شریفین به دفاع بپردازد. حرفی که حکمتیار فرموده بودند به دفاع و حراست از حرمین شریفین و مکان‌های مقدس مسلمین بوده است. در این زمینه، ما از مقاومت و ایستادگی مردم یمن و تمامیت ارضی این کشور شدیداً حمایت و دفاع می‌کنیم و حاضر هستیم در جایی‌که منافع امت اسلامی در خطر باشد در کنار برادران مسلمان خود بایستیم و این جز وظایف دینی و اعتقادی هر مسلمان است.

افغانستان.رو: روسیه از کشورهایی بود که به تأخیر از امضای توافق نامۀ حزب اسلامی و حکومت استقبال کرد. مقام های روسی توافق نامه را "گام سمبولیک" خوانده و گفته اند که امضای آن تأثیری بر وضعیت امنیتی افغانستان بر جا نخواهد گذاشت. آیا توافق‌نامه سمبلویک است؟ 

تاجایی‌که ما خبر داریم کشور روسیه از این توافق‌نامه حمایت خود را اعلام کرده است. ما انتظار داریم که کشور روسیه در برقراری صلح با ملت افغانستان همکاری کند ... تا کنون ما چنین انتباهی از سیاست پوتین رییس‌جمهور روسیه داشته‌ایم و امیدواریم ادامه پیدا کند.

افغانستان.رو: حزب اسلامی سیاست‌های پیشین خویش را در قبال کشورهای منطقه دنبال می‌کند و یا هم تغییری در سیاست‌های خویش به وجود آورده است؟ 

حزب اسلامی از لحاظ پرنسیب طرف‌دار ایجاد یک کشور مستقل، غیرمنسلک، دارای روابط فعال و دوستانه با همۀ همسایه‌ها به خصوص یکی از همسایه‌های بزرگ کشور ما دولت چین می‌باشد. حزب اسلامی افغانستان همیشه از سیاست‌های کشور چین در دفاع از جهاد مردم افغانستان حمایت کرده و سیاست فعلی چین را هم مخالف منافع ملی کشور نمی‌داند. آرزو داریم افغانستان و چین بیشتر از پیش به گسترش روابط خویش بپردازند.

افغانستان.رو: همزمان با امضای توافق نامۀ صلح برخی تحلیلگران پیش بینی کرده‌اند که ممکن است با آمدن آقای حکمتیار به کابل اختلافات حزب اسلامی با احزاب جهادی دیگر از جمله جمعیت اسلامی از سر گرفته شود. چنانچه می‌دانید این دو حزب در جریان جهاد و پس از آن اختلافات عمیقی داشتند. آیا احتمال زدوبندهای تازه و درگیری‌های دیگر در افغانستان وجود دارد؟ 

این نگرانی‌ها بیشتر در یک حلقۀ بسیار محدود شهرینِ سکولار وجود دارد. اگر از این حلقه که شمارشان از صدها نفر تجاوز نمی‌کند و اما ارتباطات قوی و شبکۀ بسیار عجیب و غریب دارد، بیرون شوید و از 30-35 میلیون نفوس کشور در خصوص توافق صلح بپرسید، متوجه می‌شوید که یک اجماع بسیار بزرگ و ملی در امر صلح با حزب اسلامی وجود دارد. در واقع حمایت قاطبۀ ملت در این توافق نامه وجود دارد. به همین دلیل تنها افرادی که اعتقادی به ارادۀ ملی ندارند و از طریق سفارت‌ها تمویل می‌شوند، این صداها را به خاطر منافع و اغراض شخصی خود بلند کرده‌اند. این حرف عمومی نیست.

افغانستان.رو: این سوال بی پاسخ ماند که حزب اسلامی در گذشته درگیری‌هایی با جمعیت اسلامی داشت. آیا این اختلافات ادامه خواهد یافت؟ در ضمن، در روزهای اخیر حضرت صبغت‌الله مجددی هم به توافق شما با دولت افغانستان اعتراض کرد. آیا حزب اسلامی بار دیگر به اختلافات با این احزاب ادامه می‌دهد و یا با یک آجندای تازه وارد می‌شود و تساهل و تسامح پیشه می‌کند و با احزاب دیگر کنار می‌آید؟

ما بر اساس حکم دین خود، همانطوری که با اشغال‌گران برخورد خشن و بدون تسامح داشتیم با هموطنان خود همیشه دست دوستی و برادری دراز کردیم. من به صراحت اعلام می‌کنم که آمدن حزب اسلامی به جمع کردن است، نه برای فصل کردن. بدون شک ملت افغانستان انتظار آمدن کسی را دارند که بتواند به حیث پدر معنوی این مملکت به او تکیه بکنند و رهنمودها و ارشادات او را پی گیری کنند.

افغانستان.رو: بخش دیگر سوالم بی‌پاسخ ماند. یکی از کسانی که با توافق صلح به شدت مخالفت کرد، صبغت‌الله مجددی از رهبران جهادی بود. دربارۀ مخالفت او چه نظر دارید؟ 

من خواهش می‌کنم که از کبرِ سن آقای مجددی سوءاستفاده صورت نگیرد. او یک ریش سفید است و در گفتار خود در این سن و سال آزاد می‌باشد. حتا منتصبینش نباید که از اظهارات او سوء استفاده بکنند. با آن‌که او یک ریش سفید این ملک است، اما تأثیری بر وضعیت سیاسی و نظامی افغانستان ندارد.

المشاركات الشائعة من هذه المدونة

پنج اقتصاد برگ جهان

مصر پایتخت اداری جدید را با هزینه ۴۵ میلیارد دلار می‌سازد

آب درمانی" مزایا و مضرات