ألويت بريتانيا خروج از افغانستان بود
رابطه کابل و لندن؛ دولتی که اولویتش خروج از افغانستان بود
- 5 ساعت پیش
دولت ائتلافی بریتانیا پنج سال پیش زمانی به قدرت رسید که دخالت این کشور در افغانستان در پایین ترین سطح محبوبیت در میان افکار عمومی بریتانیا قرار داشت.
در آن زمان پس از نه سال حضور نیروهای بین المللی در افغانستان که بریتانیا نقش عمده در آن داشت، تشدید جنگ افغانستان، آمریکا متحد بزرگ این کشور را مجبور ساخته بود تا شمار نیروهایش در افغانستان را دو برابر بسازد.
در کنار آن باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا یک جدول زمانی خروج کامل نیروهای آمریکایی از افغانستان را تا پایان سال ۲۰۱۴ نیز اعلام کرده بود.
دیوید کامرون نخست وزیر جدید بریتانیا نیز در نخستین دیدارش با حامد کرزی رئیس جمهوری پیشین افغانستان در ماه ژوئن ۲۰۱۰ از طرح انتقال مسئولیت‌های امنیتی به نیروهای افغان صحبت کرد و برای نخستین بار تلویحا به برنامه خروج نیروهای این کشور از افغانستان اشاره کرد.
آقای کامرون گفت: "هیچ کسی نمی‌خواهد نیروهای بریتانیایی یک روز بیشتر از نیاز در افغانستان باقی بمانند. آنچه ما می‌خواهیم و به سود امنیت ملی ما است، سپردن مسئولیت به افغانستانی است که بتواند کنترل امنیتش را خود به عهده بگیرد."
پس از آن که نشست سران ناتو در لیسبون در نوامبر ۲۰۱۰ برنامه انتقال مسئولیت‌های امنیتی از ناتو به نیروهای افغان را مورد تایید قرار داد، آقای کامرون طرح کامل خروج نیروهای بریتانیایی از افغانستان را اعلام کرد که براساس آن ۹۵۰۰ سرباز این کشور تا پایان سال ۲۰۱۴ در چند مرحله از افغانستان خارج شدند.
ترک بیشتر صحنه سیاسی و نظامی
شهریار رادپور، کارشناس مسایل بریتانیا می‌گوید تلاش دولت ائتلافی بریتانیا در پنج سال گذشته بر "ترک بیشتر و بیشتر صحنه سیاسی و نظامی افغانستان " متمرکز بود.
آقای رادپور می‌گوید: "در اولین سالهای دولت محافظه کار و لیبرال دموکرات، بریتانیا تاریخ خروج نیروهایش از افغانستان را اعلام کرده بود. در حقیقت سیاست بریتانیا در قبال افغانستان را بیشتر افکار عمومی و رسانه‌ها تعیین کردند تا دولت ائتلافی. برای اینکه در سالهای پایانی حضور نظامی بریتانیا در افغانستان، به طور کلی افکار عمومی و رسانه ها به این نتیجه رسیده بودند که این ماموریت بی حاصل خواهد بود."
آقای رادپور می‌افزاید: "بریتانیا با سه هدف اصلی برای حمله به افغانستان با آمریکا همراه شد، یکی از بین بردن رژیم طالبان و متحدان القاعده آن، دیگری بازسازی افغانستان به عنوان یک کشور آزاد و دموکراتیک و سوم مبارزه با کشت مواد مخدر. اما در پایان حضور نظامی بریتانیا در افغانستان، در میان افکار عمومی و رسانه های بریتانیا این نتیجه گیری صورت گرفت که بریتانیا به هیچ یک از این هدف ها دست نیافته است. در نتیجه خروج این کشور از افغانستان موجب رضایت عمومی بود. البته بریتانیا بعد از خروج همچنان به تعهداتش در زمینه کمک‌ها به افغانستان تاکید کرده است."
امین الله حبیبی، مشاور پیشین نیروهای ناتو در افغانستان می‌گوید این آمریکا بود که نقش تعیین کننده در سیاست بریتانیا در قبال افغانستان به ویژه در پنج سال اخیر داشت.
آقای حبیبی می‌گوید: "مانند دولت آقای اوباما که جنگ افغانستان را از جمهوریخواهان به میراث گرفت، دولت ائتلافی آقای کامرون هم مشکل یا بحران افغانستان را از دولت کارگر به میراث گرفت. حضور و نقش بریتانیا در افغانستان بیشتر متاثر از نقش آمریکا در افغانستان بوده است. با حضور آمریکا در افغانستان و سرنگونی طالبان، بریتانیا وارد افغانستان شد و با تصمیماتی‌که به صورت کلی در کنفرانس‌های سران ناتو و ائتلاف گرفته شد، بریتانیا از لحاظ نیروی نظامی افغانستان را ترک کرد."
حمایت از مذاکرات صلح با طالبان
در کنار برنامه ریزی خروج نیروها از افغانستان، یکی از مهمترین سیاست های دولت ائتلافی بریتانیا در قبال افغانستان، حمایت از گفت‌وگوهای صلح دولت حامد کرزی با طالبان و تلاش برای بهبود رابطه میان کابل و اسلام آباد بود.
آقای کرزی در ماه سپتامبر ۲۰۱۰ تشکیل شورای عالی صلح را اعلام کرد و دولت بریتانیا بلافاصله از این تصمیم دولت افغانستان استقبال کرد.
در سال ۲۰۱۱، پارلمان بریتانیا در یک گزارش مفصل از دولت این کشور خواست تا از نفوذ خود استفاده کند و دولت آمریکا را برای حمایت "کامل و فوری" از روند مصالحه سیاسی در افغانستان، متقاعد بسازد.
آقای کامرون در ماه های فوریه و اکتبر ۲۰۱۳ میزبان دو نشست سه جانبه با حضور رهبران افغانستان و پاکستان بود و تلاش کرد تا مواضع کابل و اسلام آباد را در مورد روند مذاکرات با طالبان نزدیک کند.
داوود مرادیان، رئیس دفتر مطالعات استراتژیک افغانستان می‌گوید بریتانیا اعتقادی به حل مساله افغانستان از راه نظامی نداشت.
آقای مرادیان می‌گوید: "بریتانیا مهمترین حامی صلح با طالبان بوده و مهمترین بازیگری که تلاش داشت و دارد تا روابط پاکستان و افغانستان به هم نزدیک شود، لندن بوده است. نقش منطقه‌ای فعالیت‌های بریتانیا بسیار پر رنگتر و فربه تر از حتی کشوری مثل آمریکا بوده. بریتانیا خواهان آوردن طالبان در پروسه سیاسی افغانستان بود و همچنین تنش پاکستان و افغانستان دلخواه لندن نبود."
آقای مرادیان می‌افزاید که "پاکستان محور" بودن سیاست منطقه‌ای بریتانیا گاهی موجب دلخوری دولت افغانستان می‌شد.
حامد کرزی در سال ۲۰۱۳ در مصاحبه‌ای با روزنامه گاردین از نقش بریتانیا در هلمند به شدت انتقاد کرد و گفت که هلمند پیش از ورود نیروهای بریتانیایی در سال ۲۰۰۶ به مراتب امن تر بود.
هلمند در جنوب افغانستان جایی بود که نیروهای بریتانیایی از سال ۲۰۰۶ تا پایان ۲۰۱۴ در آن مستقر بودند و این منطقه شاهد شدیدترین جنگ ها میان نیروهای بریتانیایی و طالبان بود.
نیروهای بریتانیایی در این نبردها ۴۵۳ کشته و ۲۱۸۸ زخمی دادند و هزینه آن حدود ۳۰ میلیارد دلار برآورد شده است.
آخرین واحد نیروهای بریتانیایی در ماه اکتبر سال گذشته، اردوگاه باسشن در ولایت هلمند را ترک کردند.
اکادمی نظامی افسران افغانستان
بریتانیا در سال ۲۰۱۳ یکی از بزرگترین نهادهای آموزش ارتش افغانستان را در کابل ایجاد کرد. اکادمی ملی افسران افغانستان بر اساس الگوی اکادمی نظامی سندهرست بریتانیا ساخته شد و دولت بریتانیا متعهد به ارائه کمک به این نهاد آموزشی ارتش افغانستان شد.
اکنون ماموریت نظامی بریتانیا در افغانستان محدود به مدیریت این دانشگاه و مشورت دادن به نیروهای امنیتی افغان در چارچوب ماموریت حمایت قاطع شده است.
کمک‌های اقتصادی
لندن در دسامبر سال گذشته میلادی میزبان نشست کشورهای حمایت کننده افغانستان بود. در این نشست دولت وحدت ملی افغانستان برنامه خود زیر نام "به سوی خودکفایی" را به جامعه بین المللی ارائه کرد و کشورهای شرکت کننده نیز بر ادامه تعهدات مالی شان که در نشست توکیو در سال ۲۰۱۲ به افغانستان اعلام کرده بودند، تاکید کردند.
در این نشست دولت بریتانیا وعده داد که مثل سالهای گذشته بر اساس تعهدات توکیو سالانه ۲۷۰ میلیون دلار تا ۲۰۱۷ به افغانستان کمک کند.
بریتانیا همچنین در زمینه‌های ظرفیت سازی در ادارات افغانستان از جمله وزارت دارایی افغانستان، مدیریت موزه‌ها، حفظ آثار باستانی، تقویت تجارت های کوچک و مبارزه با مواد مخدر با دولت افغانستان همکاری داشته است.
