پيشروي داعش در عراق و سوريه
دکتر حسن هانی زاده
هجوم همه جانبه برای تجزیه سوریه و عراق
تحولات میدانی متاخر در جبهه سوریه عراق، نمای نوینی از سیاست دولت های معارض را آشکار کرده است؛ معارضین قصد آن دارند تا عراق و سوریه را تجزیه کرده، و نظام سیاسی آنها را دچار بحران فرسایشی کنند. محور غربی-عربی در نهایت با حمایت داعش قصد مقابله با ایران را دارند.
وضعیت میدانی داعش در عراق و سوریه
حوادث سوریه و عراق بسان حلقه به هم پیوسته هستند؛ داعش از سوریه و عراق به عنوان جولانگاه تحرکات میدانی خود استفاده می کند. بعد از شکست جبهه النصره در منطقه القلمون در سوریه، داعش تلاش می کند حوزه نفوذ خودش را گسترش دهد،؛ لذا با گسیل دوازده هزار نیروی تازه نفس از ترکیه به این مناطق ،حضور فیزیکی خود را در سوریه و عراق گسترش داد. بعد از آنکه داعش منطقه الانبار و الرمادی را اشغال کرد، به سمت سوریه تغییر جهت داد و تدمر را نیز اشغال نمود. اشغال این دو منطقه مهم، مقدمه ای برای تجزیه همزمان سوریه و عراق تلقی می شود. اکنون داعش بیش از 95 هزار کیلومتر مربع یعنی نیمی از خاک سوریه را در اشغال دارد و مهم ترین استان و بزرگترین استان عراق را نیز به اشغال خود در آورده است.
عوامل داخلی موثر در پیشروی داعش
عراق به دلیل دو گانگی ها، ضعف مفرطی را تجربت میکند. اختلاف میان طیف های سیاسی عراق، رقابت ارتش با نیروهای مردمی و همچنین اختلافات عقیدتی و مذهبی، وجود برخی از شخصیت های وابسته به رژیم سابق در دستگاه های نظامی و دولتی و ... باعث تداوم حضور داعش شده است. |
عوامل متعددی در عراق موجب پیشروی داعش شده است؛ ازین منظر سهل انگاری برخی از مسئولان نظامی ارتش عراق مهم است، آنها هنگام پیشروی داعش به سمت الرمادی، سلاح های خود را به زمین گذاشته و منطقه را ترک کردند. لذا داعش با استفاده از خلا نظامی و امنیتی، الرمادی را اشغال کرد. سناریوی اشغال الرمادی، یک برنامه از پیش طراحی شده است . گذشته از این برخی از عوامل رژیم سابق هم بدان کمک کردند تا داعش دامنه نفوذ خودش را گسترش دهد.
در بعدی دیگر، عوامل زیادی در داخل سوریه و عراق، حضور داعش در این کشورها را تقویت میکند. عراق به دلیل دو گانگی ها، ضعف مفرطی را تجربه میکند. اختلاف میان طیف های سیاسی عراق، رقابت ارتش با نیروهای مردمی و همچنین اختلافات عقیدتی و مذهبی، وجود برخی از شخصیت های وابسته به رژیم سابق در دستگاه های نظامی و دولتی و ... باعث تداوم حضور داعش شده است. تلاش هایی که اخیرا از سوی برخی از طیف های سیاسی عراق برای خروج نیروهای مردمی از استان الانبار صورت گرفت، نشان می دهد که برخی طیف ها با آمریکا و غرب برای حضور داعش در عراق هماهنگی راهبردی را دارند.
ارتش سوریه در طول چهار سال گذشته، تقریبا دچار فرسایش شده است؛ داعش با بهره گرفتن از این خلا و فشارها حوزه نفوذ خودش را گسترش میدهد. همچنین ارتش سوریه در جغرافیای گسترده به صورت پراکنده عمل می کند. بسیاری از استان های سوریه در اشغال داعش قرار دارد. لذا تدمر که در حقیقت جزئی از استان های میانی سوریه است و شمال و جنوب را به هم مرتبط می کند، بر اثر فقدان حضور نیروی موثر نظامی، توسط داعش اشغال میشود. در همین راستا باید گفت که افسران بلندپایه رژیم صهیونیستی، اطلاعات و کمک های لجستیکی لازم را در اختیار جبهه النصره قرار می داده اند. این جبهه، اگر چه به لحاظ تاکتیکی اختلافاتی با داعش دارد، ولی به هر حال جزئی از داعش و القاعده تلقی می شود.
نقش دولت های منطقه در پیشروی های داعش
کانون فعالیت های نظامی داعش ترکیه است. چراکه ترکیه بیشترین نقش را در امر آموزش و تجهیز نظامی داعش دارد. ترکیه به دستور ناتو و امریکا از مدت ها پیش در خاک خود با کمک افسران موساد و سازمان سیا، اقدام به آموزش نظامی و تجهیز نظامی داعش کرده است و اخیرا هم دوازده هزار نیروی تازه نفس را به سوریه گسیل داشته است. در واقع داعش از زمان تأسیس تاکنون سلاح های خود را از طریق ترکیه به عنوان عضو ناتو دریافت می کرده. از سوی دیگر یکی از مهم ترین عوامل گسترش حوزه نفوذ داعش ، حمله عربستان سعودی به یمن است. این حمله در زمانی صورت گرفت که داعش آماده بود از مرزهای ترکیه وارد سوریه شود.لذا بمباران های مکرر عربستان علیه مردم یمن فضای مناسبی برای انحراف افکار عمومی جهان از اوضاع داخلی عراق و سوریه به سمت یمن به وجود آورد. عربستان سعودی و قطر هم کمک مالی گسترده ای به داعش انجام داده اند و هر دو کشور در سال های اخیر 36 میلیارد دلار کمک مالی در اختیار داعش و جبهه النصره و ارتش آزاد قرار داده اند. همچنین به نظر می آید بازیگران منطقه ای مثل رژیم صهیونیستی، اردن، عربستان، قطر و ترکیه نیز نقش مؤثری در دادن اطلاعات و کمک نظامی به جبهه النصره ایفا کرده اند.
در حال حاضر وضعیت میدانی سوریه به نفع داعش است. نیروهای مسلح سوریه در حال حاضر تلاش می کنند که خود را برای عملیاتی گسترده آماده کنند، لیکن این آماده سازی مدت ها طول خواهد کشید. اگر کشورهای منطقه همیاری موثر نکنند، قطعا شهرهای بیشتری از عراق و سوریه سقوط خواهد کرد.
بازیگران بین المللی و حضور میدانی داعش
به نظر می آید که آمریکا، غربی ها و بازیگران منطقه ای معارض در بحران سوریه و عراق، درصدد هستند که طرح تجزیه عراق و سوریه را عملیاتی کنند |
کشورهایی مانند آمریکا، انگلیس و فرانسه تلاش می کنند، کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا را تجزیه کنند. این طرحی است که توسط آمریکا و غرب تهیه شده است و هدف آن تقسیم کشورها بر اساس متغییرهای قومی و مذهبی است. به همین دلیل در حال حاضر آمریکایی ها تلاش می کنند تا به صورت موازی سوریه و عراق را تجزیه کنند. بر اساس طرح آمریکایی ها در کنگره، مشهور به طرح برنارد لویس، قرار است که عراق و سوریه به چند کشور کوچک تقسیم شوند. لذا داعش بنا به قطب نمای سیاسی آمریکا، دامنه نفوذ خود را از شمال سوریه به غرب عراق گسترش دهد و اکنون تلاش می کند در عراق به سمت بغداد و کربلا نزدیک شود و در سوریه هم به سمت دمشق و حومه دمشق پیشروی کند. در همین راستا در جریان انتقال نیروهای داعش از دیرالزور سوریه در شرق این کشور و حرکت به سمت عراق، هواپیماهای ارتش آمریکا پوشش هوایی مناسبی به نفع داعش دادند تا هواپیماهای دولت سوریه و عراق به ستون نظامی داعش حمله نکنند. به نظر می آید که آمریکایی ها، غربی ها و بازیگران منطقه ای معارض در بحران سوریه و عراق، درصدد هستند که طرح تجزیه عراق و سوریه را عملیاتی کنند. هر چند کل نیروهای داعش در منطقه 50 هزار نفر تخمین زده می شود ولی آنها پیشرفته ترین سلاح های جنگی را در اختیار دارند ، با حجم نیروهای گسترده داعش در سوریه و عراق در آینده خواهند توانست بخش های زیادی از خاک سوریه و عراق را تجزیه کنند.
آینده شناسی وضعیت داعش
اگر در آینده محور مقاومت و حزب الله وارد عمل نشوند، به طور قطع بخش های بیشتری از خاک سوریه توسط داعش اشغال خواهد شد، و قطعا در آینده سوریه با بحران بیشتری مواجه خواهد شد. آقای حیدر العبادی تلاش می کند که با استفاده از ظرفیت کشورهای منطقه با داعش مقابله کند. اگر عراق از ظرفیت کشورهای منطقه مانند ایران استفاده کند و اجازه ندهد که آمریکا در مسائل داخلی عراق و سوریه دخالت کند، قطعا در آینده وضعیت میدانی منطقه به نفع ملت ها تغییر خواهد کرد؛ تلاش غرب این است که به نوعی ایران را از مدیریت بحران منطقه دور کند. در حقیقت، اکنون آمریکا و غرب به دنبال این هستند که چهره های افراطی وابسته به داعش را از سراسر جهان جمع آوری و در دو منطقه سوریه و عراق متمرکز کنند. در حال حاضر وضعیت میدانی به گونه ای است که آمریکایی ها با در اختیار گذاشتن تسلیحات پیچیده ای در اختیار داعش سعی می کنند که اوضاع منطقه را بحرانی نگاه دارند و در آینده ی زمانی معین بشار اسد را از قدرت برکنار کنند.
انتهای متن/