ائتلاف غ دو گروه شورشی عليه حکومت مرکزی
گروه موسوم به دولت اسلامي(داعش) در سال 2014 به افغانستان آمد. از همان بدو حضور اين گروه با دشمني حکومت مرکزي افغانستان و گروه شورشي طالبان مواجه شد. اين گروه در دو جبهه جنگيد اما در پاي در نيامد. تا هنوز توانسته است پايگاه خود را در ولايت ننگرهار حفظ کند و حتي در ولايات ديگر همانند کنر نيز نفوذ نموده است و براي خود پايگاه ساخته است. تقريبا در دو سال گذشته، گروه طالبان تلاش نموده است تا رقيب کوچک يعني داعش را از ميان بر دارد. طالبان از ابزارهاي مختلف براي برچيدن اين گروه استفاده کرد. براي ابوبکر البغدادي نامه نوشت و در آن نامه متذکر شد که از گسترش داعش در افغانستان جلوگيري نمايد. به دنبال آن بارها با گروه داعش رويا روي شد تا اين گروه را از سر راه خود بردارد و به عنوان تنها گروه شورشي باشد که چالش هاي جدي در برابر نيروهاي بين المللي و نيروهاي امنيتي افغانستان خلق کند.
از دو ماه به اين سو اما، دو طرف وارد يک ائتلاف شکننده شده است. به عبارت ديگر، گروه طالبان و داعش وارد يک اتحاد شکننده شده است تا در برابر نيروهاي امنيتي افغانستان و نيروهاي بين المللي بجنگد. براساس گزارش ها، افراد داعش به ديدار اعضاي گروه طالبان در ولايت کنر رفته‌اند تا اعتماد گروه طالبان را جلب نموده و در مبارزه با نيروهاي امنيتي افغانستان و نيروهاي بين المللي متحد شود. به نظر مي رسد که دو طرف به يک سري توافقات دست يافته اند. زيرا، در دو ماه گذشته، اين دو گروه با همديگر درگير نشده اند.
چند روز پيش، گروه داعش به تسليحات آمريکايي در ولايت ننگرهار دست يافته بود. در ميان وسايل و تجهيزات جنگي شناسنامه يک سرباز آمريکايي نيز ديده مي شد. اين نشان مي دهد که اين گروه قدرتمند شده اند و ظرفيت به چالش کشيدن نيروهاي امنيتي و حتي بين المللي را دارد. اکنون که گروه طالبان و داعش وارد يک ائتلاف غيررسمي و شکننده شده است مبارزه با اين دو گروه در ولايت ننگرهار و در آينده در ولاي کنر سخت و دشوار مي شود. درگيري ميان اين دو گروه در دو سال گذشته بدون شک، تأثيري بسزايي در تضعيف شان داشته است. جنگ دو گروه هم هزينه انساني و هم هزينه مالي و تسليحاتي بر اين دو گروه وارد مي کرد. اکنون که دو طرف آتش بس نموده است فرصت تجديد قوا و مقاومت بيشتر در برابر نيروهاي امنيتي افغانستان از خود نشان خواهد داد.
يکي از دلايل ائتلاف غير رسمي اين دو گروه حضور اعضاي تحريک طالبان پاکستاني در صفوف گروه داعش است. براي سال هاي متمادي تحريک طالبان پاکستاني خود را تابع گروه طالبان افغانستان به رهبري ملا محمد عمر مي دانست. در واقع، تحريک طالبان پاکستاني پيوند ديرينه با گروه طالبان افغانستان دارد. در بسي موارد، تحريک طالبان پاکستاني ميزان اعضاي ارشد گروه طالبان افغانستان بوده اند و برعکس در مواقع حملات ارتش پاکستان بر مواضع تحريک طالبان پاکستان اعضاي گروه طالبان افغانستان از آن ها ميزاني نموده است. بنابراين، آشنايي ديرينه تحريک طالبان پاکستاني که اکنون در صفوف گروه داعش قرار گرفته اند با طالبان افغانستان باعث ائتلاف غيررسمي ميان اين دو گروه شده است.
عامل ديگر واگذاري صلاحيت بيشتر در امر مبارزه با گروه طالبان و داعش از سوي باراک اوباما، رئيس جمهور ايالات متحده آمريکا به نيروهاي اين کشور در افغانستان است. با افزايش حملات گروه طالبان و به خطر سقوط برخي ولايات افغانستان و همچنين گسترش فعاليت گروه داعش سبب شد که باراک اوباما برنامه خروج نيروهاي آمريکايي از افغانستان را به حالت تعليق در آورد به نيروهايش صلاحيت بيشتر در سرکوب گروه طالبان و داعش دهد. اين مسئله باعث شد که براي گروه طالبان و داعش درک مشترک از دشمن مشترک شکل گيرد. در واقع، آغاز مجدد حملات نيروهاي بين المللي بر گروه طالبان و داعش به اين دو گروه کمک نمود تا وارد يک ائتلاف غير رسمي شود و از جنگ و درگيري جلوگيري نمايد و به صورت مشترک عليه نيروهاي امنيتي افغانستان و نيروهاي بين المللي بجنگد.
ائتلاف غير رسمي ميان گروه طالبان و داعش در حالي شکل گرفته است که حکومت افغانستان از سال 1389 و حتي قبل از آن از گروه طالبان خواهان پيوستن به پروسه صلح شده بود. با اين حال، گروه طالبان همواره از گفتگو با حکومت افغانستان سرباز زده است. اين نشان مي دهد که گروه طالبان به لحاظ فکري با گروه داعش نزديک تر است و به همين خاطر، به سادگي مي تواند با همديگر کنار بيايد. اين ائتلاف بايد اين باور را در شوراي عالي صلح و در اذهان مردم و نخبگان سياسي ما به وجود آورد که گروه طالبان تفاوت با داعش ندارد. اگر گروه داعش يک گروه تروريست و دهشت افکن است گروه طالبان دست کمي از آن ها ندارد. در عمل و رفتار نيز، دو گروه شباهت هاي بسياري با همديگر دارد. اگر چه در رسانه هاي بين المللي گروه داعش افراط گرا تر به تصوير کشيده شده است اما واقعيت امر اين است که گروه طالبان دست کمي از گروه داعش ندارد. بنابراين، گفتگو و مصالحه با اين گروه نتيجه بخش نخواهد بود. حتي ائتلاف غير رسمي اين گروه با داعش خود بيانگر آن است که گروه طالبان نزديک شدن با داعش را از حکومت افغانستان ترجيح مي دهد.
اين ائتلاف تأثيري به سزاي در ميدان جنگ دارد. هر دو گروه فرصت بيشتر براي تجديد قوا خواهد يافت. انرژي خود را تنها صرف مبارزه و جنگيدن با نيروهاي امنيتي افغانستان خواهد نمود. با اين حال، حکومت ابزارهاي مهم در اختيار دارد تا هر دو گروه را سرکوب نمايد. بدون شک حضور نيروهاي بين المللي در افغانستان يک ابزار مهم در اختيار حکومت افغانستان است که حکومت مي تواند از ظرفيت ها و توانايي رزمي اين نيروها در سرکوب اين گروه استفاده نمايد. در عين حال، کمک هاي بيشتري براي توانمند ساختن نيروهاي امنيتي افغانستان جذب نمايد. اينکه حکومت افغانستان از اين ظرفيت ها چگونه استفاده خواهد کرد بستگي به دستگاه ديپلماسي و ظرفيت هاي نخبگان سياسي کشور دارد. اگر نخبگان سياسي از ظرفيت هاي موجود به صورت درست استفاده ننمايد بدون شک، نيروهاي امنيتي کشور قرباني بيشتري خواهد داد.
در پايان اين نوشتار بايد متذکر شوم که گروه طالبان داعش را بر حکومت افغانستان و مردم افغانستان ترجيح داده است/مي دهد. اين بايد پيام روشن براي حکومت و نخبگان سياسي ما باشد که گروه طالبان جنگ را بر گفتگو و مصالحه ترجيح داده اند. بنابراين، به جاي صرف بودجه در شوراي عالي صلح بهتر آن است که آن را روي تأمين و تجهيز نيروهاي امنيتي کشور صرف نموده و اين دو گروه را سرکوب نمايم. ما راه طولاني را در پيش رو داريم. موفقيت ما در درس گرفتن از گذشته و رفتارهاي دشمن است. بي توجهي به گذشته و رفتارهاي کنوني دشمن باعث شکست ما و قرباني نيروهاي امنيتي کشور خواهد شد
از دو ماه به اين سو اما، دو طرف وارد يک ائتلاف شکننده شده است. به عبارت ديگر، گروه طالبان و داعش وارد يک اتحاد شکننده شده است تا در برابر نيروهاي امنيتي افغانستان و نيروهاي بين المللي بجنگد. براساس گزارش ها، افراد داعش به ديدار اعضاي گروه طالبان در ولايت کنر رفته‌اند تا اعتماد گروه طالبان را جلب نموده و در مبارزه با نيروهاي امنيتي افغانستان و نيروهاي بين المللي متحد شود. به نظر مي رسد که دو طرف به يک سري توافقات دست يافته اند. زيرا، در دو ماه گذشته، اين دو گروه با همديگر درگير نشده اند.
چند روز پيش، گروه داعش به تسليحات آمريکايي در ولايت ننگرهار دست يافته بود. در ميان وسايل و تجهيزات جنگي شناسنامه يک سرباز آمريکايي نيز ديده مي شد. اين نشان مي دهد که اين گروه قدرتمند شده اند و ظرفيت به چالش کشيدن نيروهاي امنيتي و حتي بين المللي را دارد. اکنون که گروه طالبان و داعش وارد يک ائتلاف غيررسمي و شکننده شده است مبارزه با اين دو گروه در ولايت ننگرهار و در آينده در ولاي کنر سخت و دشوار مي شود. درگيري ميان اين دو گروه در دو سال گذشته بدون شک، تأثيري بسزايي در تضعيف شان داشته است. جنگ دو گروه هم هزينه انساني و هم هزينه مالي و تسليحاتي بر اين دو گروه وارد مي کرد. اکنون که دو طرف آتش بس نموده است فرصت تجديد قوا و مقاومت بيشتر در برابر نيروهاي امنيتي افغانستان از خود نشان خواهد داد.
يکي از دلايل ائتلاف غير رسمي اين دو گروه حضور اعضاي تحريک طالبان پاکستاني در صفوف گروه داعش است. براي سال هاي متمادي تحريک طالبان پاکستاني خود را تابع گروه طالبان افغانستان به رهبري ملا محمد عمر مي دانست. در واقع، تحريک طالبان پاکستاني پيوند ديرينه با گروه طالبان افغانستان دارد. در بسي موارد، تحريک طالبان پاکستاني ميزان اعضاي ارشد گروه طالبان افغانستان بوده اند و برعکس در مواقع حملات ارتش پاکستان بر مواضع تحريک طالبان پاکستان اعضاي گروه طالبان افغانستان از آن ها ميزاني نموده است. بنابراين، آشنايي ديرينه تحريک طالبان پاکستاني که اکنون در صفوف گروه داعش قرار گرفته اند با طالبان افغانستان باعث ائتلاف غيررسمي ميان اين دو گروه شده است.
عامل ديگر واگذاري صلاحيت بيشتر در امر مبارزه با گروه طالبان و داعش از سوي باراک اوباما، رئيس جمهور ايالات متحده آمريکا به نيروهاي اين کشور در افغانستان است. با افزايش حملات گروه طالبان و به خطر سقوط برخي ولايات افغانستان و همچنين گسترش فعاليت گروه داعش سبب شد که باراک اوباما برنامه خروج نيروهاي آمريکايي از افغانستان را به حالت تعليق در آورد به نيروهايش صلاحيت بيشتر در سرکوب گروه طالبان و داعش دهد. اين مسئله باعث شد که براي گروه طالبان و داعش درک مشترک از دشمن مشترک شکل گيرد. در واقع، آغاز مجدد حملات نيروهاي بين المللي بر گروه طالبان و داعش به اين دو گروه کمک نمود تا وارد يک ائتلاف غير رسمي شود و از جنگ و درگيري جلوگيري نمايد و به صورت مشترک عليه نيروهاي امنيتي افغانستان و نيروهاي بين المللي بجنگد.
ائتلاف غير رسمي ميان گروه طالبان و داعش در حالي شکل گرفته است که حکومت افغانستان از سال 1389 و حتي قبل از آن از گروه طالبان خواهان پيوستن به پروسه صلح شده بود. با اين حال، گروه طالبان همواره از گفتگو با حکومت افغانستان سرباز زده است. اين نشان مي دهد که گروه طالبان به لحاظ فکري با گروه داعش نزديک تر است و به همين خاطر، به سادگي مي تواند با همديگر کنار بيايد. اين ائتلاف بايد اين باور را در شوراي عالي صلح و در اذهان مردم و نخبگان سياسي ما به وجود آورد که گروه طالبان تفاوت با داعش ندارد. اگر گروه داعش يک گروه تروريست و دهشت افکن است گروه طالبان دست کمي از آن ها ندارد. در عمل و رفتار نيز، دو گروه شباهت هاي بسياري با همديگر دارد. اگر چه در رسانه هاي بين المللي گروه داعش افراط گرا تر به تصوير کشيده شده است اما واقعيت امر اين است که گروه طالبان دست کمي از گروه داعش ندارد. بنابراين، گفتگو و مصالحه با اين گروه نتيجه بخش نخواهد بود. حتي ائتلاف غير رسمي اين گروه با داعش خود بيانگر آن است که گروه طالبان نزديک شدن با داعش را از حکومت افغانستان ترجيح مي دهد.
اين ائتلاف تأثيري به سزاي در ميدان جنگ دارد. هر دو گروه فرصت بيشتر براي تجديد قوا خواهد يافت. انرژي خود را تنها صرف مبارزه و جنگيدن با نيروهاي امنيتي افغانستان خواهد نمود. با اين حال، حکومت ابزارهاي مهم در اختيار دارد تا هر دو گروه را سرکوب نمايد. بدون شک حضور نيروهاي بين المللي در افغانستان يک ابزار مهم در اختيار حکومت افغانستان است که حکومت مي تواند از ظرفيت ها و توانايي رزمي اين نيروها در سرکوب اين گروه استفاده نمايد. در عين حال، کمک هاي بيشتري براي توانمند ساختن نيروهاي امنيتي افغانستان جذب نمايد. اينکه حکومت افغانستان از اين ظرفيت ها چگونه استفاده خواهد کرد بستگي به دستگاه ديپلماسي و ظرفيت هاي نخبگان سياسي کشور دارد. اگر نخبگان سياسي از ظرفيت هاي موجود به صورت درست استفاده ننمايد بدون شک، نيروهاي امنيتي کشور قرباني بيشتري خواهد داد.
در پايان اين نوشتار بايد متذکر شوم که گروه طالبان داعش را بر حکومت افغانستان و مردم افغانستان ترجيح داده است/مي دهد. اين بايد پيام روشن براي حکومت و نخبگان سياسي ما باشد که گروه طالبان جنگ را بر گفتگو و مصالحه ترجيح داده اند. بنابراين، به جاي صرف بودجه در شوراي عالي صلح بهتر آن است که آن را روي تأمين و تجهيز نيروهاي امنيتي کشور صرف نموده و اين دو گروه را سرکوب نمايم. ما راه طولاني را در پيش رو داريم. موفقيت ما در درس گرفتن از گذشته و رفتارهاي دشمن است. بي توجهي به گذشته و رفتارهاي کنوني دشمن باعث شکست ما و قرباني نيروهاي امنيتي کشور خواهد شد
