صلح طالبان با امريكا
گزارش تسنیم| ادامه مذاکرات صلح افغانستان در ششمین روز؛ محور گفت‌وگوها چیست؟
مذاکرات صلح آمریکا با طالبان در قطر برای ششمین روز نیز ادامه دارد و گمانه‌زنی‌هایی درباره توافقات احتمالی دوطرف برای برقراری آتش‌بس و خروج نیروهای خارجی از افغانستان افزایش یافته است.
به گزارش دفتر منطقه‌ای خبرگزاری تسنیم، چهارمین دور از مذاکرات «زلمی‌خلیلزاد» نماینده ویژه آمریکا با گروه طالبان در قطر امروز وارد ششمین روز شده است.
این دور از مذاکرات که قرار بود تنها برای دو روز برگزار شود اما در ششمین روز نیز ادامه دارد و دو طرف نیز تا کنون جزئیاتی را از این دور از مذاکرات رسانه‌ای نکرده است.
بیشتر بخوانید
اگرچه مذاکرات در پشت درهای بسته ادامه دارد اما ظاهرا وارد مرحله حساسی شده است و دو طرف درباره برخی از مسائل مهم از جمله چگونگی خروج نیروهای خارجی و برقراری آتش‌بس به توافقاتی دست پیدا کردند.
یکی از اعضای دفتر سیاسی طالبان در گفت‌گو با رسانه‌ها از اظهار نظر درباره موضوعات این نشست و دلیل طولانی شدن آن خودداری کرده است اما تاکید کرد که «بیرون شدن نیروهای خارجی کلید حل همه موضوعات است که راه را برای حل مسائل عمومی هموار می سازد».
محورهای مطرح شده در مذاکرات قطر
«سید اکبرآغا» وزیر سابق دادگستری طالبان تصریح کرد که دو طرف در روزهای گذشته درباره برقراری آتش‌بس، آزادی زندانیان و حذف اسامی رهبران طالبان از فهرست سیاه سازمان ملل مذاکره کردند.
خروج نیروهای خارجی از افغانستان، به رسمیت شناخته شدن دفتر سیاسی طالبان در قطر و آغاز مذاکرات بین‌الافغانی از سایر محورهای اساسی دور چهارم مذاکرات آمریکا با گروه طالبان محسوب می‌شوند.
وزیر سابق دادگستری طالبان تشکیل حکومت موقت در افغانستان را نیز یکی از خواسته‌های احتمالی این گروه دانسته است، موضوعی که پیش از این سوی طالبان تکذیب شده است.
وی تصریح کرد که طالبان در دولت کنونی افغانستان سهم نخواهند گرفت زیرا از نظر این گروه تنها یک حکومت بی طرف می‌تواند مشکلات جاری در این کشور را حل و فصل کند.
بیشتر بخوانید
اگر چه موضوعات یاد شده جدید نبوده و پیش از این نیز در مذاکرات صلح بین آمریکا و طالبان بارها مطرح شده است اما ظاهرا این بار دو طرف به توفقات نسبی در این زمینه دست پیدا کردند.
توافقات احتمالی که هنوز تائید نشده است
منابع خبری تصریح کردند که مذاکرات دو طرف درباره مهم ترین و جدی ترین موردهای اختلافی ادامه دارد.
«جاوید کوهستانی» ژنرال بازنشسته افغان بر این باور است که طولانی شدن این دور از مذاکرات بیانگر تفاهم احتمالی دو طرف درباره برخی از مسائل اساسی در مذاکرات صلح است.
وی خاطرنشان کرد، «من فکر می‌کنم که روی مسائل مهم مذاکرات دو طرف تا حدی به نتیجه رسیده و موانع بزرگی که سد راه مذاکره بودند نیز برداشته شده است».
کوهستانی اظهار داشت: «در مسائل بزرگی مانند، جدول زمانی خروج نیروهای خارجی، شمار پایگاهای نظامی، آزادی زندانیان، رفع تحریم‌ها یعنی در کلیات به نتیجه رسیدند که این مسئله باعث ادامه گفت‌وگوهای صلح شده است.»
«تلویزیون‌یک» در گزارشی به نقل از منابع طالبانی تصریح کرد، در این دور از مذاکرات بین آمریکا و طالبان پیشرفت‌های زیادی صورت گرفته و قرار است برخی از توافق‌ها از سوی دو طرف رسانه‌ای شود.
یک منبع در دفتر سیاسی طالبان به «دویچه وله» گفت: مذاکرات در این باره جریان دارد که واشنگتن زمان بندی خروج نیروهایش از افغانستان را اعلام کند و طالبان نیز ضمانت کنند که هیچ کشوری از خاک افغانستان در آینده تهدید نخواهد شد.
گمانه‌زنی‌هایی وجود دارد که آمریکا درباره نحوه خروج نیروهای خارجی از افغانستان با طالبان به تفاهم رسیده است و مذاکرات درباره جدول زمانی خروج نیز همچنان ادامه دارد.
طالبان نیز تعهد سپرده‌اند که به گروه‌های تروریستی مانند «القاعده» و «داعش» اجازه ندهند که از خاک افغانستان بر علیه سایر کشورها و بویژه آمریکا استفاده کنند.
گفته می‌شود که طالبان پس از بیرون شدن احتمالی نیروهای خارجی از افغانستان نسبت به ادامه فعالیت موسسات غربی و سازمان ملل در این کشور نیز چراغ سبز نشان داده است.
گمانه‌زنی‌هایی نیز وجود دارند که حتی طالبان گفتند که آمریکا می‌تواند شمار محدودی از نظامیانش را برای حفاظت از سفارت این کشور در کابل نگه دارد.
گفتنی است که هرگونه توافق احتمالی تا کنون از سوی طالبان تائید نشده است و تنها در سطح رسانه‌های این کشور به نقل از منابع غیر رسمی منتشر شدند.
تغییر در رهبری تیم مذاکره کننده طالبان
در حین مذاکرات صلح بین طالبان و آمریکا، این گروه «عباس ستانکزی» را از ریاست دفتر سیاسی در قطر برکنار کرد و «ملابردار» را به عنوان رئیس تیم مذاکره کننده طالبان تعیین کرده است.
ملابرادر پس از «ملا عمر» بنیان گذار گروه طالبان بیشترین نفوذ را بر اعضای این گروه دارد زیرا وی معاون ملا عمر و خود نیز از بنیانگذاران این گروه محسوب می‌شود.
این اقدام طالبان استقبال شورای عالی صلح افغانستان را در پی داشته و خوشبینی‌ها نسبت به احتمال رسیدن به یک توافق صلح در افغانستان را افزایش داده است.
زیرا وی در سال 2010 میلادی که ریاست «شورای رهبری کویته» را به عهده داشت به دلیل تمایلش برای مذاکره با دولت افغانستان از سوی نیروهای امنیتی پاکستان بازداشت شده بود.
غیبت دولت افغانستان
اگر چه ظاهرا پیشرفت‌های در روند مذاکرات آمریکا با طالبان صورت گرفته اما تا زمانی که دولت افغانستان در مذاکرات صلح حضور نداشته باشد هرگونه توافق آمریکا با طالبان فاقد مشروعیت است و ضمانت اجرایی نخواهد داشت.
زیرا دولت افغانستان باید درباره بسیاری از مسائل از جمله آزادی زندانیان طالبان، حذف اسامی رهبران این گروه از فهرست سیاه سازمان ملل و سایر موارد داخلی تصمیم گیرنده اصلی است.
اشرف غنی رئیس جمهور افغانستان نیز در واکنش به پیشرفت‌های احتمالی در روند صلح اعلام کرده است که مذاکرات صلح باید بین دولت افغانستان و گروه طالبان صورت بگیرد.
وی تاکید کرده که «زلمی خلیلزاد» نماینده ویژه آمریکا تنها مسئولیت زمینه سازی برای آغاز گفت‌وگوهای صلح بین طالبان و دولت این کشور را به عهده دارد.
پیش از این نیز دولت افغانستان بارها تاکید کرده بود که آمریکا نمی تواند در مذاکرات صلح با طالبان از افغانستان نمایندگی کند.
اما طالبان از هرگونه مذاکره با دولت افغانستان خودداری می‌کند زیرا از نظر این گروه دولت کابل توان تصمیم گیری درباره خروج نیروهای خارجی از این کشور را ندارد.
بیشتر بخوانید
با این خودداری طالبان از مذاکره با دولت افغانستان به عنوان اصلی ترین چالش در روند مذاکرات صلح این کشور همچنان به قوت خود باقی مانده است.
کارشناسان بر این باورند که آمریکا به دنبال دور زدن دولت افغانستان در مذاکرات صلح است موضوعی که در واکنش تند اشرف غنی و اظهارات اخیر شورای عالی صلح قابل مشاهده بوده است
