صلح با مارش نظامی تأمین نمیشود
شماری از نمایندهگان مجلس: صلح با مارش نظامی تأمین نمیشود
- ظفرشاه رویی
برخی از اعضای مجلس نمایندهگان از مارش نظامیان مسلح مربوط به حزب اسلامی در شهر کابل شدیداً انتقاد کرده میگویند که صلح با مارش نظامی و سلاح تأمین نمیشود.
از چند روزی که گلبدین حکمتیار رهبر حزب اسلامی، به گفته خودش از کوهها پایین شده و وارد شهر شده است، مارش افراد مسلح مربوط به این حزب در شهر کابل بیشتر شده است. آقای حکمتیار روز پنجشنبه گذشته با کاروان از صدها موتر و افراد مسلح از ولایت ننگرهار وارد شهر کابل شد. با ورود رهبر حزب اسلامی در شهر کابل، گشتوگذار برای شماری از شهروندان این شهر دشوارتر شد.
گلبدین حکمتیار یک روز پس از پذیراییاش در ارگ، روز جمعه در میان هوادارانش در استدیوم ورزشی غازی رفت. در این مراسم افراد مسلح زیادی حضور داشتند.
برخی از اعضای مجلس نمایندهگان از ورود افراد مسلح حزب اسلامی و گشتوگذار آنان در داخل شهر کابل شدیداً انتقاد کرده میگویند که افراد مسلح این حزب سلاحشان را به زمین نگذاشته و در شهر کابل گشتوگذار میکنند.
فوزیه کوفی نماینده ولایت بدخشان در مجلس نمایندهگان، از اقدام رهبر حزب اسلامی برای پیوستن به روند صلح استقبال کرده، اما تأکید میکند که صلح با سلاح تأمین نمیشود. خانم کوفی در جلسه عمومی روز شنبه مجلس نمایندهگان گفت: «آمدن آقای حکمتیار به روند تأثیر دارد، اما مشروط بر این که ما صلح را با سلاح نیاوریم. تمام افرادی که مربوط به حزب اسلامی هستند و آقای حکمتیار رهبری آنها را به عهده دارد، سلاحشان را به زمین نگذاشتهاند. استدلال حکومت این است که اینها در مناطقی که هستند با طالبان میجنگند، در مناطقی که مردم با طالبان میجنگند افرادی مربوط به جمعیت، جنبش، وحدت و سایر احزاب و گروههای مستقل هم هستند، اینها اگر هر یک شان مسلح ساخته شوند، در افغانستان ما به کدام سو خواهیم رفت؟»
فوزیه کوفی همچنین به اظهارات روز جمعه گلبدین حکمتیار در میان هوادارانش در ورزشگاه غازی مبنی بر این که برخی از گروههای مسلح به دستور بیگانهگان میجنگند، گفت که خود آقای حکمتیار نیز اعتراف کند که طی چند سال گذشته به دستور بیگانهگان جنگ کرده است. خانم کوفی گفت: «خوشحال استم که امروز آقای حکمتیار بعد از ۴۰ سال به این موضوع پی برده است آنهایی که میجنگند به اشاره و دستور اجانب میجنگند، در صحبتی که خودش گفت که طالبان امروز به دستور اجانب میجنگند، هر چند مردمان زیادی در این سرزمین کشته شدند و بهای زیادی پرداختیم، اما امروز هم اگر کسانی اینجا اعتراف کنند که جنگ به دستور بیگانهها است، ما خوشحال استیم و امروز هم اینها از بیگانهها فاصله بگیرند، ما تقدیر[شان] میکنیم. اینها باید اعتراف کنند که به دستور بیگانهها جنگ در افغانستان را دنبال میکنند.»
در همین حال، وژمه صافی دیگر عضو مجلس نمایندهگان نیز، از گشتوگذار افراد مسلح مربوط به حزب اسلامی در شهر کابل انتقاد کرده و از گلبدین حکمتیار خواست تا جلو چنین افراد را بگیرد. خانم صافی گفت: «من به عنوان یک خواهر و مادر از آقای حکمتیار انتظار دارم تا از هواخوان خود بخواهد که از بدرقههای بیجا و هرج و مرج خودداری کنند تا مردم به خانههای خود رفته بتوانند.»
از چند روزی که گلبدین حکمتیار رهبر حزب اسلامی، به گفته خودش از کوهها پایین شده و وارد شهر شده است، مارش افراد مسلح مربوط به این حزب در شهر کابل بیشتر شده است. آقای حکمتیار روز پنجشنبه گذشته با کاروان از صدها موتر و افراد مسلح از ولایت ننگرهار وارد شهر کابل شد. با ورود رهبر حزب اسلامی در شهر کابل، گشتوگذار برای شماری از شهروندان این شهر دشوارتر شد.
گلبدین حکمتیار یک روز پس از پذیراییاش در ارگ، روز جمعه در میان هوادارانش در استدیوم ورزشی غازی رفت. در این مراسم افراد مسلح زیادی حضور داشتند.
برخی از اعضای مجلس نمایندهگان از ورود افراد مسلح حزب اسلامی و گشتوگذار آنان در داخل شهر کابل شدیداً انتقاد کرده میگویند که افراد مسلح این حزب سلاحشان را به زمین نگذاشته و در شهر کابل گشتوگذار میکنند.
فوزیه کوفی نماینده ولایت بدخشان در مجلس نمایندهگان، از اقدام رهبر حزب اسلامی برای پیوستن به روند صلح استقبال کرده، اما تأکید میکند که صلح با سلاح تأمین نمیشود. خانم کوفی در جلسه عمومی روز شنبه مجلس نمایندهگان گفت: «آمدن آقای حکمتیار به روند تأثیر دارد، اما مشروط بر این که ما صلح را با سلاح نیاوریم. تمام افرادی که مربوط به حزب اسلامی هستند و آقای حکمتیار رهبری آنها را به عهده دارد، سلاحشان را به زمین نگذاشتهاند. استدلال حکومت این است که اینها در مناطقی که هستند با طالبان میجنگند، در مناطقی که مردم با طالبان میجنگند افرادی مربوط به جمعیت، جنبش، وحدت و سایر احزاب و گروههای مستقل هم هستند، اینها اگر هر یک شان مسلح ساخته شوند، در افغانستان ما به کدام سو خواهیم رفت؟»
فوزیه کوفی همچنین به اظهارات روز جمعه گلبدین حکمتیار در میان هوادارانش در ورزشگاه غازی مبنی بر این که برخی از گروههای مسلح به دستور بیگانهگان میجنگند، گفت که خود آقای حکمتیار نیز اعتراف کند که طی چند سال گذشته به دستور بیگانهگان جنگ کرده است. خانم کوفی گفت: «خوشحال استم که امروز آقای حکمتیار بعد از ۴۰ سال به این موضوع پی برده است آنهایی که میجنگند به اشاره و دستور اجانب میجنگند، در صحبتی که خودش گفت که طالبان امروز به دستور اجانب میجنگند، هر چند مردمان زیادی در این سرزمین کشته شدند و بهای زیادی پرداختیم، اما امروز هم اگر کسانی اینجا اعتراف کنند که جنگ به دستور بیگانهها است، ما خوشحال استیم و امروز هم اینها از بیگانهها فاصله بگیرند، ما تقدیر[شان] میکنیم. اینها باید اعتراف کنند که به دستور بیگانهها جنگ در افغانستان را دنبال میکنند.»
در همین حال، وژمه صافی دیگر عضو مجلس نمایندهگان نیز، از گشتوگذار افراد مسلح مربوط به حزب اسلامی در شهر کابل انتقاد کرده و از گلبدین حکمتیار خواست تا جلو چنین افراد را بگیرد. خانم صافی گفت: «من به عنوان یک خواهر و مادر از آقای حکمتیار انتظار دارم تا از هواخوان خود بخواهد که از بدرقههای بیجا و هرج و مرج خودداری کنند تا مردم به خانههای خود رفته بتوانند.»
انتقاد از اعتراض علیه حکمتیار
همچنین شماری از اعضای مجلس نمایندهگان از گردهمایی اعتراضی شماری از شهروندان، فعالان جامعه مدنی و بازماندهگان قربانیان جنگهای داخلی علیه گلبدین حکمتیار در نزدیکی اقامتگاهاش در دارالامان، شدیدا انتقاد کرده و شرکتکنندهگان این گردهمایی را متهم به جاسوسی کردند. شرکتکنندهگان این گردهمایی در روز جمعه میگفتند که گلبدین حکمتیار در قتل هزاران تن از شهروندان دست دارد و باید به عنوان یک جنایتکار جنگی و جانی علیه بشریت محاکمه شود.
اللهگل مجاهد نماینده کابل در مجلس، از معترضان روز جمعه در دارالامان به عنوان «اوباش» یاد کرده گفت که این معترضان خلاف قانون دست به اعتراض زدهاند.
همچنین عبیدالله بارکزی نماینده ولایت ارزگان نیز، از اعتراضکنندگان علیه اعمال گلبدین حکمتیار به عنوان افراد «جاسوس» یاد کرده گفت که این حرکتهای شان باعث خوشحالی سفارتهای خارجی میشود.
اما لطیف پدرام نماینده ولایت بدخشان میگوید که اعتراض روز جمعه در نزدیکی محل اقامت گلبدین حکمتیار یک حرکت دادخواهانه بود و بر اساس قانون اساسی حق دارند تا اعتراض بکنند. آقای پدرام افزود: «تظاهرات دیروز(جمعه) تظاهرات جواسیس نبود، به عنوان نماینده مردم نباید بخش عظیمی از مردم را به جاسوسی متهم بکنیم، اینها قربانیان جنگ هستند در بارهی جنگهای داخلی اعتراض داشتند و مطابق قانون اساسی افغانستان هم حق دارند تظاهرات بکنند، اگر قرار باشد فردا کسی به مناسبتی دادخواهی بکند و اینها را جاسوس بگوییم حرف درست نیست.»
لطیف پدرام تاکید کرد که متهمکردن بخشی از مردم به جاسوسی، به مفهوم شروع جنگ است.
او گفت کسانی که اعتراض کردهاند متعلق به مردم افغانستان هستند. آقای پدرام همچنین افزود که افغانستان مالکیت شخصی کسی نیست و هیچ کسی هم نمیتواند دستوری مبنی بر این که مردم اعتراض بکنند و یا هم نکنند، صادر کند.
در همین حال، وزارت امور داخله میگوید که راهاندازی تظاهرات و گردهماییهای مسالمتآمیز حق قانونی هر شهروند کشور است و در این راستا پولیس مسوولیت دارد با بیطرفی، از ایجاد بینظمی و هرج و مرجهای احتمالی وظایف قانونی خود را انجام دهد.
این وزارت در عین حال از سازماندهندهگان گردهماییها خواسته که در چارچوب قانون عمل کنند. این وزارت میگوید: «از آنعده افرادی که برای تأمین امنیت شان جواز حمل سلاح را دریافت کردهاند، تقاضا میگردد تا در هنگام شرکت در گردهمایی از حمل اسلحه و فیرهای هوایی که باعث نگرانی مردم میشود، خود داری کنند، در غیر آن با متخلفین برخورد جدی و قانونی صورت گرفته و جواز اسلحهشان مسترد میگردد.»
اما در همین حال، از جانب دیگر اظهارات اخیر گلبدین حکمتیار رهبر بازگشته از خفای حزب اسلامی، واکنشهای احزابی را برانگیخته است.
حکمتیار در گردهمایی روز جمعه، سخنانی بر ضد تشکیل حکومت وحدت ملی زد و گفت که این حکومت، تقسیم قدرت توسط جان کری است و مقدس نیست.
حزب جمعیت اسلامی در واکنش به اظهارات اخیر گلبدین حکمتیار میگوید: «ادبیات فضای سیاسی کنونی با ادبیات دوره جنگهای تحمیلی تفاوت بنیادین دارد و جمعیت اسلامی در این فضای جدید زندهگی میکند، از حزب اسلامی به رهبری انجنیر گلبدین حکمتیار نیز میخواهد تا از کاربرد ادبیات کنایهآمیز به آدرس جمعیت اسلامی و مقاومت ملی که مخالف روح جمعی فضای سیاسی کشور است، فاصله گرفته شود.»
جمعیت اسلامی که پیشینهی اختلافاتش با حزب اسلامی گلبدین به دههی هفتاد و پیش از آن بر میگردد، همچنان از حکومت وحدت ملی خواسته است: «حکومت در کنار پیشبرد پروسه صلح، خلع سلاح همه گروههایی را که به این پروسه میپیوندند، به گونهی جدی در نظر داشته باشد.»
جمعیت همچنان در واکنش به اظهارات حکمتیار گفته است: «اگر پس از پیروزی جهاد مردم افغانستان، خودخواهیها و تندادن به خواست بیگانهگان سبب جنگ تحمیلی نمیشد، شاهد لانهگیری تروریسم و ویرانی بیشتر کشور نمیبودیم و دهها هزار انسان این سرزمین، به شمول شخصیتها و رهبران نامدار احزاب و اقوام مختلف و هزاران تن از نیروهای امنیتی و دفاعی کشور به شهادت نمیرسیدند.»
جمعیت یک بار دیگر نیز به برپایی نظام پارلمانی در کشور تأکید کرده است: «جمعیت اسلامی افغانستان باور دارد که با توجه به واقعیتها و ساختار اجتماعی کشور، با توزیع افقی قدرت و مشارکت همهگانی، ثبات و توسعه پایدار عینیت مییابد و به همین دلیل نظام پارلمانی را یگانه راهحل برای جلوگیری استبداد و انحصارگرایی میداند.»
در همین حال، روند سبز افغانستان در واکنش به گفتههای اخیر حکمتیار گفته است: «انکشافات چند روز اخیر در محور توافقنامه با جناح گلبالدین حکمتیار در حزب اسلامی نشان میدهد که یا توافقنامه دارای خلاها، نواقص و گسستها است و یا این که آقای حکمتیار در اولین روزهای عفوش متوسل به سوء استفاده از توافقنامه شده و یا از خطوط اصلی آن عدول کرده است.» این جریان « به تمسخر گرفتن ساختار سیاسی کشور، نگاه قلیل و کوچک به قانون اساسی، تأکید بر سیاست حذف و راه حل حزبی در جامعه کثرتگرا و کثیر القومی افغانستان، ورود صدها تن مسلح مجهولالهویت که معلوم نیست در کجا تعلیم دیده و توسط کی تسلیح گردیدهاند، توسل به ادبیات خشن، فرقهگرایانه، اظهار همسویی با تروریسم و قاتلین مردم افغانستان، مصارف هنگفت و سوالبرانگیز برای قدرتنمایی بدون برملاسازی منابع تمویل آن، تاخت و تاز بر مطبوعات و گروههای مدنی و گسترش سیاست رعب و ترس» را «چند مورد آشکار از تخطیها و عدول» گلبدین حکمتیار دانسته و گفته است: «ما از دولت میخواهیم که توافقنامه را جدی و خط به خط تطبیق نماید و یا توافقنامه را بازنگری کرده و بر طبق خواستهای ملت و با روحیه عدالتمحوری آن را بازنویسی کند.»
روند سبز در اعلامیهاش گفته است: «توقع و امید ما از حکومت وحدت ملی این است که در چوکات توافق صورت گرفته به آقای حکمتیار تفهیم نماید که مواد این معاهده را رعایت کند.»
اللهگل مجاهد نماینده کابل در مجلس، از معترضان روز جمعه در دارالامان به عنوان «اوباش» یاد کرده گفت که این معترضان خلاف قانون دست به اعتراض زدهاند.
همچنین عبیدالله بارکزی نماینده ولایت ارزگان نیز، از اعتراضکنندگان علیه اعمال گلبدین حکمتیار به عنوان افراد «جاسوس» یاد کرده گفت که این حرکتهای شان باعث خوشحالی سفارتهای خارجی میشود.
اما لطیف پدرام نماینده ولایت بدخشان میگوید که اعتراض روز جمعه در نزدیکی محل اقامت گلبدین حکمتیار یک حرکت دادخواهانه بود و بر اساس قانون اساسی حق دارند تا اعتراض بکنند. آقای پدرام افزود: «تظاهرات دیروز(جمعه) تظاهرات جواسیس نبود، به عنوان نماینده مردم نباید بخش عظیمی از مردم را به جاسوسی متهم بکنیم، اینها قربانیان جنگ هستند در بارهی جنگهای داخلی اعتراض داشتند و مطابق قانون اساسی افغانستان هم حق دارند تظاهرات بکنند، اگر قرار باشد فردا کسی به مناسبتی دادخواهی بکند و اینها را جاسوس بگوییم حرف درست نیست.»
لطیف پدرام تاکید کرد که متهمکردن بخشی از مردم به جاسوسی، به مفهوم شروع جنگ است.
او گفت کسانی که اعتراض کردهاند متعلق به مردم افغانستان هستند. آقای پدرام همچنین افزود که افغانستان مالکیت شخصی کسی نیست و هیچ کسی هم نمیتواند دستوری مبنی بر این که مردم اعتراض بکنند و یا هم نکنند، صادر کند.
در همین حال، وزارت امور داخله میگوید که راهاندازی تظاهرات و گردهماییهای مسالمتآمیز حق قانونی هر شهروند کشور است و در این راستا پولیس مسوولیت دارد با بیطرفی، از ایجاد بینظمی و هرج و مرجهای احتمالی وظایف قانونی خود را انجام دهد.
این وزارت در عین حال از سازماندهندهگان گردهماییها خواسته که در چارچوب قانون عمل کنند. این وزارت میگوید: «از آنعده افرادی که برای تأمین امنیت شان جواز حمل سلاح را دریافت کردهاند، تقاضا میگردد تا در هنگام شرکت در گردهمایی از حمل اسلحه و فیرهای هوایی که باعث نگرانی مردم میشود، خود داری کنند، در غیر آن با متخلفین برخورد جدی و قانونی صورت گرفته و جواز اسلحهشان مسترد میگردد.»
اما در همین حال، از جانب دیگر اظهارات اخیر گلبدین حکمتیار رهبر بازگشته از خفای حزب اسلامی، واکنشهای احزابی را برانگیخته است.
حکمتیار در گردهمایی روز جمعه، سخنانی بر ضد تشکیل حکومت وحدت ملی زد و گفت که این حکومت، تقسیم قدرت توسط جان کری است و مقدس نیست.
حزب جمعیت اسلامی در واکنش به اظهارات اخیر گلبدین حکمتیار میگوید: «ادبیات فضای سیاسی کنونی با ادبیات دوره جنگهای تحمیلی تفاوت بنیادین دارد و جمعیت اسلامی در این فضای جدید زندهگی میکند، از حزب اسلامی به رهبری انجنیر گلبدین حکمتیار نیز میخواهد تا از کاربرد ادبیات کنایهآمیز به آدرس جمعیت اسلامی و مقاومت ملی که مخالف روح جمعی فضای سیاسی کشور است، فاصله گرفته شود.»
جمعیت اسلامی که پیشینهی اختلافاتش با حزب اسلامی گلبدین به دههی هفتاد و پیش از آن بر میگردد، همچنان از حکومت وحدت ملی خواسته است: «حکومت در کنار پیشبرد پروسه صلح، خلع سلاح همه گروههایی را که به این پروسه میپیوندند، به گونهی جدی در نظر داشته باشد.»
جمعیت همچنان در واکنش به اظهارات حکمتیار گفته است: «اگر پس از پیروزی جهاد مردم افغانستان، خودخواهیها و تندادن به خواست بیگانهگان سبب جنگ تحمیلی نمیشد، شاهد لانهگیری تروریسم و ویرانی بیشتر کشور نمیبودیم و دهها هزار انسان این سرزمین، به شمول شخصیتها و رهبران نامدار احزاب و اقوام مختلف و هزاران تن از نیروهای امنیتی و دفاعی کشور به شهادت نمیرسیدند.»
جمعیت یک بار دیگر نیز به برپایی نظام پارلمانی در کشور تأکید کرده است: «جمعیت اسلامی افغانستان باور دارد که با توجه به واقعیتها و ساختار اجتماعی کشور، با توزیع افقی قدرت و مشارکت همهگانی، ثبات و توسعه پایدار عینیت مییابد و به همین دلیل نظام پارلمانی را یگانه راهحل برای جلوگیری استبداد و انحصارگرایی میداند.»
در همین حال، روند سبز افغانستان در واکنش به گفتههای اخیر حکمتیار گفته است: «انکشافات چند روز اخیر در محور توافقنامه با جناح گلبالدین حکمتیار در حزب اسلامی نشان میدهد که یا توافقنامه دارای خلاها، نواقص و گسستها است و یا این که آقای حکمتیار در اولین روزهای عفوش متوسل به سوء استفاده از توافقنامه شده و یا از خطوط اصلی آن عدول کرده است.» این جریان « به تمسخر گرفتن ساختار سیاسی کشور، نگاه قلیل و کوچک به قانون اساسی، تأکید بر سیاست حذف و راه حل حزبی در جامعه کثرتگرا و کثیر القومی افغانستان، ورود صدها تن مسلح مجهولالهویت که معلوم نیست در کجا تعلیم دیده و توسط کی تسلیح گردیدهاند، توسل به ادبیات خشن، فرقهگرایانه، اظهار همسویی با تروریسم و قاتلین مردم افغانستان، مصارف هنگفت و سوالبرانگیز برای قدرتنمایی بدون برملاسازی منابع تمویل آن، تاخت و تاز بر مطبوعات و گروههای مدنی و گسترش سیاست رعب و ترس» را «چند مورد آشکار از تخطیها و عدول» گلبدین حکمتیار دانسته و گفته است: «ما از دولت میخواهیم که توافقنامه را جدی و خط به خط تطبیق نماید و یا توافقنامه را بازنگری کرده و بر طبق خواستهای ملت و با روحیه عدالتمحوری آن را بازنویسی کند.»
روند سبز در اعلامیهاش گفته است: «توقع و امید ما از حکومت وحدت ملی این است که در چوکات توافق صورت گرفته به آقای حکمتیار تفهیم نماید که مواد این معاهده را رعایت کند.»