یکسال نبرد در پنجشیر
یکسال نبرد در پنجشیر؛ ۳۲ باب مکتب به پایگاه نظامی طالبان بدل شده اس
منابع محلی در ولایت پنجشیر میگویند که ساختمان دهها باب مکتب دولتی در این ولایت، به پایگاه نظامی طالبان تبدیل شده است. به گفته آنان، طالبان از صنفهای درسی این مکتبها بهعنوان انبار سلاح، خوابگاه و آشپزخانه استفاده میکنند. همچنان در حدود یک سال گذشته بیشتر دانشآموزان ولایت پنجشیر به دلیل ادامه درگیریهای مسلحانه میان طالبان و جبهه مقاومت ملی، از رفتن به مکتب باز ماندهاند. تنها شمار اندکی از دانشآموزان این ولایت با عالمی از ترس و هراس به مکتب میروند. دانشآموزان در این ولایت میگویند که طالبان، گاهی اوقات در نزدیکی مکتبها نیز دست به شلیکهای خودسر میزنند.
بر بنیاد یافتههای یکی از نهادهای معتبر بینالمللی که در اختیار روزنامه ۸صبح قرار گرفته، این مکتبها در ولسوالیها و روستاهای مختلف ولایت پنجشیر موقعیت دارند. منبع در یکی از سازمانهای امدادرسان بینالمللی که از ذکر نامش در این گزارش خودداری میشود، در صحبت با روزنامه ۸صبح، میگوید که طالبان ساختمان ۳۲ باب مکتب را در هفت ولسوالی این ولایت به پایگاه نظامی تبدیل کردهاند.
به گفته این منبع، شش باب مکتب در ولسوالی رخه، دو باب مکتب در ولسوالی حصه اول، چهار باب مکتب پسرانه و دخترانه در ولسوالی بازارک، هفت باب مکتب در ولسوالی عنابه، چهار باب مکتب در ولسوالی شتل، دو باب مکتب پسرانه و دخترانه در ولسوالی دره، پنج باب مکتب پسرانه و دخترانه در ولسوالی پریان و دو باب مکتب پسرانه و دخترانه در ولسوالی آبشار ولایت پنجشیر به پایگاه نظامی طالبان بدل شدهاند.
این در حالی است که حدود پنج ماه از آغاز سال تعلیمی در کشور میگذرد. در ولایتهای دیگر تنها دانشآموزان دختر بالاتر از صنف ششم اجازه رفتن به مکتب را نیافتهاند، اما در پنجشیر هزاران دانشآموز پسر نیز از رفتن به مکتب محروم هستند. باشندهگان محل و منابع مردمی ادامه درگیریهای مسلحانه در این ولایت را از دلایل محرومیت دانشآموزان پسر از رفتن به مکتب عنوان میکنند.
در همین حال، شماری از مدیران مکتبها و دانشآموزان در پنجشیر نیز تأیید میکنند که طالبان تعدادی از صنفهای درسی را به انبار سلاح، خوابگاه و آشپزخانه بدل کردهاند. قیامالدین (ناممستعار) مدیر یکی از مکاتب دولتی در ولسوالی دره ولایت پنجشیر است. او میگوید که از زمان تسلط طالبان بر پنجشیر تا حالا، بیشتر مکتبهایی که زیر اداره او قرار داشتند، به سنگرهای نظامی جنگجویان طالبان مبدل شده است.
این مدیر مکتب میافزاید که مردم محل چندین مرتبه از طالبان خواستهاند که مکاتب را تخلیه کنند، اما این گروه هیچ توجهی به خواست مردم قایل نشده است. او اضافه میکند که همواره با تشدید نبردهای مسلحانه در این ولایت، تعداد سنگرهای نظامی طالبان نیز بیشتر میشود.
در کنار بدل شدن صنفهای درسی به پایگاههای نظامی، ادامه درگیریهای مسلحانه در جریان یک سال گذشته در پنجشیر، هزاران دانشآموز را نیز از رفتن به مکتب باز داشته است.
سیاووش، دانشآموز صنف ششم مکتب دولتی در ولسوالی عنابه ولایت پنجشیر است. وی میگوید که او و برادرانش از زمان آمدن طالبان به اینسو، به دلیل ترس از طالبان و درگیریها در منطقهشان از رفتن به مکتب باز ماندهاند. این دانشآموز میافزاید: «بهخاطر ترس از طالبان، پدرم اجازه رفتن به مکتب را برای ما نمیدهد؛ چون هر وقت احتمال جنگ در پنجشیر است و طالبان هم در نزدیکی مکتب ما حضور دارند و گاهی وقتها شلیکهای پراگنده میکنند و ما میترسیم.» این دانشآموز کوچک از دلتنگیاش برای فضای درسی، همصنفیها و آموزگارانش میگوید و خستهشدناش از جنگ را ابراز میکند.
شمار زیادی از دانشآموزان و مدیران مکتبها در پنجشیر، از طالبان میخواهند که مکاتب را از وجود جنگجویانشان تخلیه کنند. خواستی که طالبان تاکنون به آن پاسخ مثبت ارایه نکردهاند.
این در حالی است که طالبان با تسلط بر ولایت پنجشیر دهها خانه رهایشی، مکتب و مرکزهای صحی را به پایگاههای نظامی بدل کردهاند. پیش از این، طالبان اعلام کرده بودند که جنگجویان این گروه از مکتبهای پنجشیر بیرون شدهاند. این اعلام طالبان مبنی بر توافقی بود که چندی پیش میان طالبان و بزرگان قومی در پنجشیر انجام شد. در این توافق طالبان تعهد داده بودند که نیروهای نظامی این گروه از خانههای رهایشی، مکتبها و کلنیکها بهعنوان پایگاه نظامی استفاده نخواهند کرد.
این همه در حالی است که از زمان تصرف پنجشیر توسط طالبان تاکنون، هر از گاهی درگیری مسلحانه میان نیروهای جبهه مقاومت ملی و نیروهای طالبان در بخشهای مختلف این ولایت به وقوع میپیوندند. در این مدت در کنار تلفات نظامیان در مناطق مختلف پنجشیر، از تلفات ملکی نیز گزارش شده است. بر بنیاد گزارشهای نشرشده، از زمان حاکمیت طالبان به اینسو، دهها غیرنظامی به شمول زنان و کودکان از سوی طالبان بازداشت، شکنجه و به قتل رسیدهاند. طالبان اما همواره این ادعاها را تکذیب کردهاند. پیش از این دیدبان حقوق بشر نیز اعلام کرده بود که طالبان در ولایت پنجشیر غیرنظامیان را به اتهام همکاری با جبهه مقاومت ملی بازداشت و بهگونه غیرقانونی شکنجه سمیکنند